Fryderyki 2025 - Gala Muzyki Klasycznej

Już 30 marca w imponującej architekturą i akustyką siedzibie Narodowej Orkiestry Symfonicznej Polskiego Radia w Katowicach (NOSPR) odbędzie się gala wręczenia Fryderyków - najważniejszych polskich nagród fonograficznych - w kategoriach muzyki klasycznej. W programie koncertu występ między innymi Gabrieli Legun, Marii Nowak i Katarzyny Budnik, Mateusza Smoczyńskiego i NOSPR pod dyrekcją Michała Nesterowicza. Bilety już w sprzedaży. Melomani będą mogli także obejrzeć transmisję z wydarzenia na stronie głównej Onet.pl i Programu Drugiego Polskiego Radia oraz na kanale YouTube Fryderyk Festiwalu, a retransmisję w TVP Kultura.

Fryderyki 2025 - Gala Muzyki Klasycznej w Katowicach

Założeniem gali jest możliwie jak najszersza prezentacja stylów i gatunków w obrębie muzyki klasycznej, co odzwierciedla tegoroczny program, w którym znajdzie się zarówno „Symfonia koncertująca Es-dur” Wolfganga Amadeusza Mozarta należącą do tzw. „żelaznego repertuaru” klasycznego, jak i neoklasyczna „Uwertura na orkiestrę symfoniczną” Grażyny Bacewicz z 1943 r., którą NOSPR pod dyrekcją Michała Nesterowicza rozpocznie uroczystą galę. Znajdzie się przestrzeń dla współczesnych kompozycji inspirowanych minimal music i jazzem, wpisujących się w krąg muzyki solowej i koncertującej – zapowiada dyrektor artystyczna gali Anna S. Dębowska.

W arcydziele Mozarta – Symfonii koncertującej na skrzypce, altówkę i orkiestrę – usłyszymy wybitne polskie solistki: Marię Nowak i Katarzynę Budnik. Nowak to polska skrzypaczka osiadła w Berlinie, której kariera sprzęgła się z dokonaniami fonograficznymi wielkiego pianisty Krystiana Zimermana. W 1999 r. była koncertmistrzem Polskiej Orkiestry Festiwalowej, która z Zimermanem nagrała dla Deutsche Grammophon koncerty fortepianowe Fryderyka Chopina. Najnowszy projekt obojga to zapowiadana na 4 kwietnia 2025 r. płyta z wyborem kwartetów fortepianowych Johannesa Brahmsa, którą Krystian Zimerman nagrał z Marią Nowak, Katarzyną Budnik i Yuyo Okamato. Zanim płyta ukaże się na rynku, Nowak i Budnik usłyszymy na gali w Katowicach.

W programie nie mogło zabraknąć opery, która jest dziś bodaj najbardziej żywotnym gatunkiem muzycznym. Jej fanów fascynują nie tylko widowiskowe inscenizacje, ale także debiuty i rozwój karier wschodzących gwiazd wokalistyki. Do najciekawszych polskich śpiewaczek młodego pokolenia należy bez wątpienia sopranistka Gabriela Legun, zdobywczyni nagrody specjalnej dla najbardziej obiecującego głosu polskiego na Konkursie Moniuszkowskim w Warszawie i laureatka tegorocznego Paszportu „Polityki”. W jej wykonaniu zabrzmią arie z oper Paria Stanisława Moniuszki i Romeo i Julia Charlesa Gounoda.

Przyszłość muzyki klasycznej leży w rękach młodych wirtuozów, dlatego główny organizator gali Fryderyków – Związek Producentów Audio Video – zamierza w tym roku w jeszcze większym stopniu niż zazwyczaj oddać estradę młodym wykonawcom. W popisowym utworze Melodie cygańskie op. 20 Pablo de Sarasate usłyszymy 22-letniego wiolonczelistę Antoniego Wronę, laureata III nagrody na 12. Międzynarodowym Konkursie Wiolonczelowym im. Witolda Lutosławskiego w Warszawie, wychowanka wybitnych pedagogów Uniwersytetu Muzycznego Fryderyka Chopina – Tomasza Strahla i Marcina Zdunika.

Dzięki młodemu pokoleniu muzyków nastawionemu na poszukiwanie nowego, mniej znanego repertuaru, odkrywane są takie perły muzyczne, jak pieśni Ireny Reginy Wieniawskiej, córki wielkiego polskiego skrzypka Henryka Wieniawskiego – zdradza Bogusław Pluta, dyrektor zarządzający ZPAV.

W hołdzie dla tej artystki, która komponowała na przełomie XIX i XX w. pod pseudonimem Poldowski, młodzi warszawscy muzycy – Marta Piórkowska, Agata Krystek, Damian Kułakowski i Mateusz Błaszczak – stworzyli kwartet smyczkowy, który nazwali przybranym imieniem kompozytorki: Poldowski String Quartet. We współpracy z mezzosopranistką Agatą Schmidt wykonają na Fryderykach wybrane pieśni Poldowski w opracowaniu Wojciecha Chałupki (na kwartet smyczkowy i głos).

Coraz większa liczba muzyków o proweniencji klasycznej poszukuje swojej indywidualnej drogi na polu kompozytorskim i eksperymentalnym, sięgając w utworach po jazz i nowoczesny język muzyczny. Dlatego gala oprócz prezentacji klasycznych dzieł, otwiera się także na przestrzeń muzycznego offu, którą w tym roku wypełnią tacy wykonawcy, jak Michał Pepol i Mateusz Smoczyński.

 

Michał Pepol, członek Royal String Quartet, artysta współpracujący z Nowym Teatrem w Warszawie, od pewnego czasu działa również jako kompozytor. Debiutował płytą Kora nieskończoność z 15 utworami inspirowanymi archiwalnymi nagraniami Kory Jackowskiej. Druga solowa płyta Pepola – Cellotapes – ukazała się w ubiegłym roku. Z tej właśnie płyty pochodzi autorski utwór The Soul is Free na wiolonczelę solo, który artysta zaprezentuje katowickiej publiczności.

Gala będzie gościć wybitnego kompozytora średniego pokolenia Dariusza Przybylskiego. Pod jego palcami zabrzmią wspaniałe organy NOSPR-u złożone z blisko ośmiu tysięcy piszczałek. Ich koncepcję stworzył śląski wirtuoz tego instrumentu, prof. Julian Gembalski, a zbudował je słoweński organmistrz Anton Škrabl. Dariusz Przybylski wykona na nich solowy utwór własny Stone toccata (2024).

Na finał gali zabrzmi trzecia część koncertu skrzypcowego Adam’s Apple Mateusza Smoczyńskiego w wykonaniu samego kompozytora, wybitnego skrzypka klasyczno-jazzowego, członka Atom String Quartet, oraz NOSPR pod dyrekcją Michała Nesterowicza.

Program Gali Muzyki Klasycznej Fryderyk Festiwal 2025

Część I

Grażyna Bacewicz – Uwertura na orkiestrę symfoniczną

Wyk.:

Narodowa Orkiestra Symfoniczna Polskiego Radia w Katowicach

Michał Nesterowicz – dyrygent

 

Wolfgang Amadeusz Mozart – Symfonia koncertująca Es-dur

cz. III (Andantino con variazioni)

Wyk.:

Maria Nowak – skrzypce

Katarzyna Budnik – altówka

Narodowa Orkiestra Symfoniczna Polskiego Radia w Katowicach

Michał Nesterowicz – dyrygent

 

Stanisław Moniuszko – aria Neali z II aktu opery Paria

Charles Gounod – aria Julii Dieu! Quel frisson… Amour, ranime mon courage z opery Romeo i Julia

Wyk.:

Gabriela Legun – sopran

Narodowa Orkiestra Symfoniczna Polskiego Radia w Katowicach

Michał Nesterowicz – dyrygent

 

Pablo de Sarasate – Melodie cygańskie op. 20 na wiolonczelę i orkiestrę

Wyk.:

Antoni Wrona – wiolonczela

Narodowa Orkiestra Symfoniczna Polskiego Radia w Katowicach

Michał Nesterowicz – dyrygent

 

Część II 

Irene Poldowski (Irena Regina Wieniawska) – wybrane utwory na głos i kwartet smyczkowy w oprac. Wojciecha Chałupki

Wyk.:

Agata Schmidt – mezzosopran

Poldowski String Quartet (Marta Piórkowska – skrzypce, Agata Krystek – skrzypce, Damian Kułakowski – altówka, Mateusz Błaszczak – wiolonczela)

 

Michał Pepol – The Soul is Free z płyt Cellotapes

Wyk.:

Michał Pepol – wiolonczela

 

Dariusz Przybylski – Stone Toccata

Wyk.:

Dariusz Przybylski – organy

 

Mateusz Smoczyński – Adam’s Apple

cz. III (Temptation)

Wyk.:

Mateusz Smoczyński – skrzypce

Narodowa Orkiestra Symfoniczna Polskiego Radia w Katowicach

Michał Nesterowicz – dyrygent