Oni wiedzą, co to znaczy “akustycznie”. Fenomen MTV Unplugged

Historia i sukcesy MTV Unplugged

Jak powszechnie wiadomo, Unplugged jest tożsame ze stacją MTV. W zamierzchłych czasach, gdy na wspomnianej stacji stawiano muzykę na pierwszym miejscu, postanowiono, że program wzbogaci się o dodatkowe występy… bez prądu. Skąd ten pomysł? Kłopoty finansowe, oszczędność? Nic z tych rzeczy! Okazało się, że MTV Unplugged to świetna inwestycja, a format cieszy się popularnością do dziś.

Cofnijmy się w czasie do 1989 roku i okresu gali MTV Video Music Awards. Na scenie rozsiedli się Jon Bon Jovi oraz Richie Sambora. Byli tylko oni, ich gitary, mikrofony oraz pokaźna burza włosów Jona. Muzycy postanowili zaprezentować “Living On A Prayer” czy “Wanted Dead Or Alive” w wersji akustycznej. I chociaż zdawać by się mogło, że dynamika występu ucierpi – nic bardziej mylnego!

Publiczność gorąco przyjęła inną interpretację obu utworów. Muzykom się dodatkowo poszczęściło – dwa lata wcześniej zgarnęli statuetkę od MTV za pierwszy z wcześniej wspomnianych singli. Występ do tej pory ma charakter kultowego i przez wielu jest interpretowany jako wstęp do nowego formatu spod szyldu MTV. Jednak jako pierwszych przedstawicieli “MTV Unplugged” wymienia się zespół Squeeze, a także takich muzyków, jak Syd Straw czy Elliot Easton.

Największym powodzeniem odznaczył się występ Erica Claptona z 1992 roku, który zyskał status najlepiej sprzedającego się koncertu bez prądu. Co więcej, format utorował mu drogę do pierwszego miejsca Billboard 200 w Stanach Zjednoczonych czy pomógł w zdobyciu statuetki Grammy. Na krążku znajdują się takie hity, jak “Layla” czy wówczas królujące “Tears In Heaven”. Ale to nie wszystko! Kojarzycie “Rollin’ and Tumblin’”? W wersji unplugged jest dość okrojone, a to wszystko za sprawą tego, że Clapton dość spontanicznie zdecydował się na zaprezentowanie tego utworu. Nagrania były zakończone, muzyk miał już zejść ze sceny, jednakże pokazał, że ciężko jest się rozstać z widownią unplugged. Co mogła zrobić ekipa produkcyjna? Najlepszym rozwiązaniem było ponowne włączenie nagrywania i korzystanie z dodatkowego przypływu kawałków w wykonaniu Claptona!

Unplugged w stylu grunge’owym

Grunge i unplugged? To się świetnie łączy! Udowodnili to Pearl Jam, Nirvana i Alice In Chains, których występy na łamach programu uzyskały status legendarnych. Jako pierwszy zaprezentował się skład Eddiego Veddera, a nagrania odbyły się w 1992 roku. Przy okazji jest to świetny okres rozkwitu twórczości Pearl Jam, ponieważ zaledwie kilka miesięcy wcześniej zadebiutowali albumem “Ten”. I tym samym ten koncert wydobył nowy wydźwięk w utworach zespołu. W końcu Eddie wcześniej wykazywał się nadmierną dynamiką podczas występów, co mogliśmy zaobserwować zarówno z punktu widzenia uczestnika wydarzenia, jak i na późniejszych teledyskach. Wyobrażacie sobie Veddera, który „grzecznie” siedzi przed mikrofonem? No właśnie! Oto nowy wymiar Pearl Jam! Ale i tak w każdej odsłonie ich koncertu można poczuć, że jest się “still alive”!

Rok później nadszedł czas na Nirvanę! Podobnie jak w przypadku Pearl Jam, Kurt Cobain i jego świta również nie miewali spokojnych koncertów. Jednak stonowany klimat występu bez prądu wkupił się w łaski niejednego fana muzyki. Do tej pory można zgarnąć krążek w wersji CD lub DVD. Co więcej, jeszcze kilka lat temu w kolorowych czasopismach dla nastolatek można było znaleźć plakat z kadrem omawianego koncertu. Przechodząc do konkretów – zespół dostał Grammy dzięki nagraniom Unplugged! No dobra, muzycy zostali pochwaleni i docenieni, a co mogliśmy usłyszeć na koncercie? Oprócz autorskich kawałków Nirvany, ich występ wzbogaciło kilka coverów, czyli możemy posłuchać interpretacji utworów The Vaselines, Davida Bowiego, Meat Puppets czy Leadbelly.

Unplugged ma kluczowe znaczenie dla Alice In Chains. Zespół miał przerwę w koncertowaniu, a występ bez prądu ich zjednoczył. Fani otrzymali przekrój przez praktycznie całą ich karierę w nowej aranżacji, przy jednoczesnym zignorowaniu kawałków z debiutanckiego “Facelift”.

Trzynaście utworów zaprezentowanych podczas sesji Unplugged przeniosło słuchaczy w nowy wymiar muzyczny, a wielu wielbicieli Alice In Chains do tej pory chętnie wraca do kultowego występu. Z biegiem czasu koncert nabrał nowych barw – pokrył się srebrem czy platyną.

Dwa podejścia do MTV Unplugged

Czy możliwa jest dogrywka? A może lepiej to nazwać bisem? R.E.M. skorzystał z okazji i doczekał się dwóch koncertów Unplugged! To pierwszy zespół, któremu się poszczęściło. Jednak nie myślcie sobie, że koncerty nastąpiły chwilę po sobie! Na Unplugged w wersji 2.0 trzeba było czekać aż dekadę! Ale spokojnie, zespół zaprezentował odmienne setlisty (no dobra, “Losing My Religion” musiało się powtórzyć, ale sami zdajecie sobie sprawę ze skali tego hitu). Jeśli nie możecie się zdecydować, który koncert jest bliższy Waszemu sercu, to zespół przychodzi z rozwiązaniem – zawsze można się wyposażyć w pakiet 2 w 1, co jest możliwe dzięki krążkowi “Unplugged: The Complete 1991 and 2001 Sessions”.

Najbardziej „rozbudowane” Unplugged

Czas na Korn! I nie chodzi tutaj o żadną przekąskę, chociaż zespół potrafi zaserwować muzyczną ucztę. Tak też się stało podczas sesji Unplugged z 2006 roku. Do tamtego okresu występ zyskał status najbardziej „rozbudowanego” i to nie pod względem długości utworów czy scenografii. Koncert został wzbogacony o instrumenty smyczkowe, pianino, bębny taiko czy szklaną harmonijkę.

Buntownik (Un)plugged

Nie wszystkim spodobał się klimat Unplugged. Bruce Springsteen przymierzał się do nagrania omawianego formatu, ale… coś mu nie grało. Stwierdził, że nie pasują mu akustyczne aranżacje, więc wyrwał się z tej konwencji, nazywając swój koncert jako… MTV Plugged. Ale i tak muzyk ma dobrą wiadomość dla fanów wersji akustycznej – postanowił zaprezentować “Red Headed Woman” w wersji bez prądu.

Polska odpowiedź na koncerty Unplugged

Wiadomo, że koncerty akustyczne są popularne od lat, a MTV nie ma monopolu na tego typu sesje. Zarówno polscy, jak i zagraniczni wykonawcy z chęcią prezentują swoje utwory w aranżacjach bez prądu, o czym świadczą różne trasy koncertowe. Przykładem może być trasa Kult Akustik. Warto zaznaczyć, że zespół również doczekał się oficjalnego nagrania spod szyldu MTV, a całość zrealizowano w 2010 roku.

Do tej pory na polskiej scenie unplugged stanęli tacy muzycy, jak między innymi: Brodka, Hey, Kult, Wilki, O.S.T.R., Krzysztof Zalewski, Natalia Kukulska, Natalia Przybysz, Lady Pank czy Ørganek. Pierwszą artystką, która rozpoczęła serię MTV Unplugged w Polsce, jest Kayah.