18 czerwca 2025 roku na łódzkiej Atlas Arenie wystąpi Kylie Minogue. Diwa przyjedzie do Polski w ramach "Tension Tour".
Historia teatru: od starożytności po współczesność
Lubicie chodzić do teatru na różnego rodzaju spektakle, musicale i przedstawienia? Na pewno choć raz byliście na takim wydarzeniu i długo opowiadaliście o nim później swoim znajomym, prawda? Jak jednak prezentuje się historia teatru od czasów starożytnych aż do współczesności? Niektórzy z Was mogą tego nie wiedzieć, dlatego warto zaznajomić się z poniższym artykułem i poszerzyć swoją wiedzę na temat rozmaitych teatrów, twórców oraz rodzajów przedstawień teatralnych. Gotowi? Zaczynamy!
18.04.2024
Redakcja
Artykuł może zawierać autopromocję eBilet.pl
Czym tak właściwie jest teatr?
Warto byłoby rozpocząć od tego, czym tak właściwie jest teatr. Wiecie? To widowiskowa sztuka,
która w zdecydowanej większości przypadków wystawiana jest w budynku teatralnym. Nie
zawsze tak jednak jest, ponieważ śmiało można wyróżnić również teatr szkolny, objazdowy,
telewizyjny czy też radiowy. Znacie którąś z tych odmian?
W sztuce kluczową rolę odgrywają reżyserzy, aktorzy oraz kostiumy. Spektakl rozgrywa się na
żywo, z udziałem publiczności i może przybierać rozmaite formy, w tym m.in. muzyczną,
baletową, operową, dramatyczną, aktorską, taneczną lub lalkową.
Jak to wyglądało w dawnych czasach?
Kiedy ludzie po raz pierwszy mieli styczność z teatrem? Zapewne wielu z Was strzelałoby, że
miało to miejsce jeszcze w Starożytnej Grecji. Mielibyście rację! Wtedy teatr wyglądał jednak
nieco inaczej, ponieważ skupiano się na dostarczaniu rozrywki, przekazywaniu różnego rodzaju
informacji i połączeniu sztuki, muzyki oraz poezji. Chcielibyście uczestniczyć w takich
wydarzeniach? Na pewno miało to swój niepowtarzalny urok… Gdzie wystawiano dawne
przedstawienia? Przede wszystkim w amfiteatrze, który był podzielony na kilka części:
- teatron – tam znajdowała się publiczność,
- skene – budynek o charakterze pałacowym, przeznaczony głównie dla aktorów,
- orchestra – tam znajdował się chór,
- proskenion – podwyższenie wyznaczone dla artystów.
W Starożytnej Grecji na pierwszy plan wysunęły się komedia, tragedia oraz dramat, a
największymi twórcami byli wtedy m.in. Sofokles, Ajschylos i Tespis. Chyba o nich słyszeliście?
Mieliście ku temu okazję choćby na szkolnych zajęciach. Jakie elementy przewijały się na
scenie? Przede wszystkim maski, trzech aktorów oraz peruki.
Jeśli chodzi o Starożytny Rzym, na szczególne uznanie zasługiwali m.in. Terencjusz i Liwiusz
Andronik. W średniowieczu wyglądało to nieco inaczej, ponieważ kluczową rolę odgrywały
wtedy dramaty liturgiczne i przedstawienia religijne.
Szekspir, oświecenie i Wielka Reforma
Kogo wymienilibyście, jeśli ktoś zapytałby Was o największego teatralnego twórcę? Na pewno
wielu z Was rzuciłoby nazwisko Williama Szekspira, prawda? To postać, która znacznie
rozwinęła dzieła teatralne i nadała im dynamiki, ekspresji oraz wielowątkowości. Na scenach
zaczęło się też pojawiać więcej niż jedynie trzech aktorów. Znacie największe dzieła Szekspira?
W tym miejscu wystarczy wymienić pięć kluczowych sztuk:
- “Makbet”,
- “Hamlet”,
- “Otello”,
- “Romeo i Julia”,
- “Sen nocy letniej”.
Później przyszła pora na okres oświecenia, w trakcie którego rozwinęły się teatry we Francji i we
Włoszech. Ogromną wagę przywiązywano m.in. do opery. Wszystko zmieniło się jednak za
sprawą tzw. Wielkiej Reformy Teatru, która zrywała niejako z teatrem mieszczańskim i dała
większą swobodę reżyserowi. Postawiono na inscenizację, wrażliwość widza, symbolizm,
surrealizm i odwoływanie się do najważniejszych elementów z życia człowieka. Pamiętacie
kluczową postać z tego okresu? Na pewno był to Edward Gordon Craig, uznawany za “ojca”
przeprowadzenia Wielkiej Reformy.
Polecamy na eBilet
Teatr w czasach współczesnych.
Zapytacie, co z teatrem w czasach współczesnych? Śmiało można rzec, że często nawołuje on do
najważniejszych aspektów, wprowadzonych po Wielkiej Reformie. Na dzisiejszych scenach
poruszane są różne wątki, w tym m.in. ludzkie dylematy, życiowe perypetie i codzienna
rzeczywistość. Reżyserzy skupiają się również na większym kontakcie widza z aktorem, lekkiej
improwizacji oraz żywiołowości i umiejętności przekazywania emocji przez artystów. Byliście na
współczesnym spektaklu? Zatem dobrze wiecie, o czym mowa.
Znacie najpopularniejszych polskich reżyserów teatralnych? Na Waszej liście powinny się
znaleźć następujące nazwiska:
- Krzysztof Warlikowski,
- Jan Klata,
- Michał Zadara,
- Barbara Wysocka,
- Natalia Korczakowska,
- Maja Kleczewska.
Oczywiście każdy z Was może przygotować w tym zakresie własne zestawienie, ale obok tych
reżyserów nie powinniście przechodzić obojętnie.
Największe polskie teatry i współczesne dzieła.
Pozostaje jeszcze wskazać największe polskie teatry, wśród których znajdą się m.in. Teatr im.
Juliusza Słowackiego w Krakowie, Teatr Polski im. Arnolda Szyfmana w Warszawie, Teatr Wielki
– Opera Narodowa w Warszawie, Gdański Teatr Szekspirowski, Teatr Muzyczny Roma w
Warszawie, Narodowy Stary Teatr im. Heleny Modrzejewskiej w Krakowie czy też Teatr
Powszechny w Łodzi. Macie jakieś inne typy?
Bylibyście w stanie wymienić kilka współczesnych dzieł teatralnych? Sprawdźcie przede
wszystkim przedstawienia “Bieguni”, “Darwin albo dzieci ewolucji”, “I tak nikt mi nie uwierzy”
oraz “Krzycz. Byle ciszej”. Na pewno nie pożałujecie!
Poprzedni artykuł
Następny artykuł