Co zobaczyć w Kołobrzegu? Tego się nie spodziewasz!

Legenda o Baszcie Prochowej w Kołobrzegu

Gdy została na noc poślubną sama z mężem, dosypała do jego trunku proszku, by spał do samego rana. Zapadł zmrok, a ona zjechała po linie i wsiadła na czarnego konia, przy którym czekał jej ukochany. Chwilę później pojmano zbiegów i wsadzono ich do lochu. Kochanków ścięto, a w baszta zaczęła być nazywana przeklętą.[1]

Skąd pochodzi nazwa “Kołobrzeg”?

Czy Baszta Prochowa jest przeklęta, musisz sprawdzić sam. My za to opowiemy Ci, skąd wzięła się nazwa miasta Kołobrzegu (i czy aby na pewno stąd, że leży on koło brzegu morza) oraz jakie atrakcje warto w nim zobaczyć. 

Zacznijmy jednak od nazwy. Po raz pierwszy została zapisana w XI wieku w kronice Thietmara z Merseburga jako “salsae Cholbergiensis” (“salsae” oznacza, że pierwotnie była to osada warzelników soli). W XII wieku w żywocie św. Ottona pojawiła się nazwa “Colgrege”, a w Kronice Galla Anonima – “Cholbreg”. Wersji było jeszcze wiele… i dopiero w 1883 roku pojawił się “Kołobrzeg”. Ale skąd te wszystkie warianty się w ogóle wzięły i co ówczesna nazwa oznaczała?

Nazwa pochodzi z języka prasłowiańskiego od:

• “kolъ”, co oznaczało “pal”,
• “bergъ”, co oznaczało “brzeg” lub “wzgórze”.

Określała więc ona miejsce opalisadowane nad brzegiem lub na wzniesieniu (biorąc pod uwagę położenie miasta, skłaniamy się ku pierwszemu znaczeniu). 

Niektórzy badacze języka doszli do wniosku, że nazwa mogła pochodzić od “Gol-o-bregъ”, czyli “gołego, nieporośniętego lasem brzegu/wzgórza”. Inni zaś uważają, że to “brzeg z kołem, drągiem” i odnoszą się tu do słowiańskich zwyczajów. 

No dobrze, co warto zobaczyć w dzisiejszym Kołobrzegu?

Plaże, plaże i jeszcze raz plaże

W Kołobrzegu możesz znaleźć 3 główne plaże:

• strzeżoną Plażę Centralną (blisko Alei Nadmorskiej i ul. Mickiewicza) z molo, deptakiem spacerowym, restauracjami, budkami z lodami oraz leżakami do wypożyczenia,
• niestrzeżoną Plażę Zachodnią (zadbaną, kameralną, spokojną i szeroką) z tarasem widokowym idealnym na zachód słońca, 
• niestrzeżoną Plażę Wschodnią (najkrótszą, a przez to także kameralną i spokojną). 

Spacer po molo w Kołobrzegu

Molo w Kołobrzegu jest punktem obowiązkowym wyjazdu nad morze. Znajduje się na Plaży Centralnej, więc możesz się nim przespacerować przy okazji plażowania. Musisz jednak wiedzieć dwie ważne rzeczy:

1. to nie jest pierwsze molo wybudowane w Kołobrzegu. Wcześniej przy sanatorium Strandschloß znajdował się wybudowany w 1881 roku drewniany pomost w kształcie litery “T”,  który miał ok. 100 metrów długości. Podczas II wojny światowej został zniszczony, więc w 1971 roku otwarto nowe, żelbetowe molo o długości 220 metrów, unoszące się ok. 4,5 metra nad poziomem morza,
2. między godziną 9 a 21 wstęp jest płatny, ale jak przyjdziesz wcześniej lub później, będziesz mógł spacerować za darmo. 

Gdy morze jest dość spokojne, fale obserwujesz z góry i raczej nic cię nie ochlapie. Zupełnie inaczej jest w czasie sztormu lub bardzo wietrznego dnia. Możesz się wtedy skąpać, bo fale rozbijają się o pomost.

Warto przyjść na nie jednak wtedy, gdy jest ładna pogoda, bo:

• będziesz mógł zrobić piękne zdjęcia (np. podczas zachodu lub wschodu słońca),
• gdy jest ciemno, molo jest podświetlane,
• na końcu znajduje się kawiarnia, w której możesz zjeść pyszny deser i się czegoś napić. 

Wolisz być na stałym lądzie? W takim razie chodźmy dalej!

Latarnia Morska w Kołobrzegu

Latarnia Morska w Kołobrzegu ma już ponad 350 lat! Pierwsze światło włączano okresowo, gdy oczekiwano na przybycie statków. Dopiero 200 lat po uruchomieniu latarnii zaświecono je na stałe. Nie było to takie proste, jak jest dziś: latarnia zużywała rocznie ponad 77 kg oleju rzepakowego, którym palono lampy Fresnela. W 1909 roku zasilanie zmieniono na gazowe, a samo źródło światła zostało umieszczone na wysokości 25 m w nowo dobudowanej wieży. W czasie wojny latarnia została zniszczona przez Niemców, a odbudowali ją Rosjanie. Dziś ma 26 metrów wysokości, a światło tworzy obrotowy aparat optyczny o dziesięciu ścianach świetlnych i dwóch żarówkach.[2]

Jak wygląda zwiedzanie latarni? Możesz to robić przez cały rok (polecamy przyjechać poza sezonem, bo wtedy nie ma takich tłumów). Nie zmęczysz się aż tak bardzo, bo do pokonania masz jedynie 109 łagodnych stopni (dla porównania ta w Świnoujściu ma ich 308). Gdy wejdziesz na samą górę, będziesz mógł obserwować statki wypływające z portu, a także morze i miasto oraz okolice. 

Neogotycki Ratusz w Kołobrzegu

Ratusz w Kołobrzegu jest jednym z tych budynków, przy którym z przyjemnością się zatrzymasz. Przetrwał on bombardowania w czasie bitwy o Kołobrzeg w 1945 roku. Możesz mieć nawet wrażenie, że stoi przed tobą prawdziwy gotycki zamek z wieżyczkami i ogromnymi oknami. Nie jest to jednak oryginalny, gotycki budynek, bo ten pierwszy armia napoleońska puściła z dymem. Dzisiejszy Ratusz został wybudowany w 1832 roku. Nadal jednak robi wrażenie i aż chciałoby się w nim wziąć ślub. 

W środku działają:

• Informacja Turystyczna,
• Galeria Sztuki Współczesnej (mieści się w danej Sali Sądowej),
• a w podziemiach Muzeum Patria Colbergiensis (znajdziesz tam zabytkową tarczę zegara i wiele innych ciekawych eksponatów). 

Pomnik Zaślubin Polski z Morzem

A skoro już wspomnieliśmy o ślubach… to nie możesz przegapić Pomnika Zaślubin Polski z Morzem. Znajdziesz go w parku im. Stefana Żeromskiego w Kołobrzegu. To modernistyczna rzeźba upamiętniająca wydarzenia z 1945 roku. Właśnie wtedy Polacy wyparli Niemców z miasta. Pomnik pojawił się niespełna 20 lat później, a pod nim znajduje się kapsuła czasu. Według legendy, można się do niej dostać dwoma ukrytymi wejściami. Może będziesz pierwszym, któremu się to uda? 

Sam pomnik to symbol “bramy” do morza. Dlaczego warto tam pójść? Niektórzy mówią, że jeśli przejdziesz pod nim wstrzymując oddech, spełni się twoje życzenie. Sprawdzisz?

Co krasnale robią na poczcie?

Budynek Poczty Głównej został wybudowany w stylu neogotyckim, a jego fasada została odnowiona. W gzymsy zostały wkomponowane krasnale, których łącznie jest 10. Wypatrzenie ich może być świetną zabawą dla dzieci i dorosłych (i z pewnością będzie to łatwiejsze, niż znalezienie wrocławskich krasnali, których z roku na rok jest coraz więcej).

Wrocław ma krasnale, a Kołobrzeg… Mariany!

Przechadzając się po Kołobrzegu możesz szukać także Marianów, których imiona wzięły się z połączenia identycznej nazwy samca mewy z przydomkiem. Możesz znaleźć chociażby Mariana Luzaka (na molo), Mariana Plażowicza (przy hotelu Marine. Wyleguje się tam na leżaku), rodzinę Marianów Turystów (przy Parku Zdrojowym). Rzeźby wyglądają jak mewy i mają przy sobie rekwizyty (np. aparat fotograficzny, kapelusz, kubek kawy). Możesz zrobić sobie z nimi zabawne zdjęcia, które będą wspaniałą pamiątką z wyjazdu. No i przekonasz dzieci do zwiedzania miasta!

Muzeum Oręża Polskiego

Po rozrywce pora na odrobinę historii. Dzieje Oręża Polskiego, Muzeum Miasta Kołobrzeg, Kołobrzeski Skansen Morski, Muzeum Zimnej Wojny Podborsko 3001, Archeologia Morska, Sybiracki Wagon Pamięci, Muzeum Lotnictwa i Techniki Wojskowej… to wszystko czeka na ciebie na terenie Kołobrzegu i okolic.[3]

Zbiory muzeum są bogate i pochodzą z różnych okresów (w różnych częściach obiektu zobaczysz m.in. Panzerkampfwagen IV z czasów II wojny światowej, kolekcję mundurów polskich formacji od Legionów Polskich aż po wojny światowe, część tajnej bazy atomowej wojsk radzieckich). Możesz zwiedzać je:

• samodzielnie,
• z przewodnikiem,
• samodzielnie z audioprzewodnikiem. 

Ostatnia opcja pozwala ci na zwiedzanie w swoim tempie i przy okazji słuchanie ciekawych historii. 

Okręty wojenne w Skansenie Morskim

Skansen Morski jest częścią Muzeum Oręża Polskiego. Znajduje się on nad kanałem w Porcie Rybackim. Obok niego stoi pomnik rybaków trzymających sieć, więc go nie przegapisz. Co zobaczysz w Skansenie Morskim w Kołobrzegu?

• zabytki techniki morskiej,
• 2 okręty, które możesz zwiedzać od środka,
• fragmenty polskiego niszczyciela “ORP Burza” (brał udział m.in. w Bitwie o Atlantyk, więc to taki “celebryta” wśród okrętów),
• większości eksponatów możesz dotykać, więc poczujesz się jak prawdziwy marynarz.

Pamiętaj o tym, że Skansen Morski możesz zwiedzać jedynie w sezonie (raczej przy dobrych warunkach atmosferycznych). 

Muzeum Miasta Kołobrzeg

Inną częścią Muzeum Oręża Polskiego jest Muzeum Miasta Kołobrzeg. Znajduje się ono w zabytkowym Pałacu Braunschweigów (nazywa się on tak, ponieważ został zbudowany jako wiano dla Almy, córki F.H. Plüddemanna. Kobieta wyszła za bogatego Henryka Braunschweiga). Budynek jest jasnoróżowy i bardzo zadbany. A w środku poznasz historię miasta, która także jest niezwykle interesująca. Muzeum Miasta Kołobrzeg jest otwarte przez cały rok i zobaczysz w nim:

• wystawy stałe (“Zbiory meteorologiczne” z narzędziami pomiarowymi wykorzystywanymi od XVII do XX wieku oraz “Dzieje Kołobrzegu” o ponad 1000-letniej historii miasta),
• wystawy czasowe
• bibliotekę,
• pracownie merytoryczne.[4]

Jeśli chcesz je zobaczyć z dziećmi, nie zabieraj ze sobą wózka. Osoby niepełnosprawne raczej nie będą mogły zobaczyć wystaw, bo wejście jest wąskie, a w budynku są jedynie schody, bez podjazdu czy windy. 

Co jeszcze warto zobaczyć w Kołobrzegu? Krótko o innych atrakcjach wartych uwagi

Kołobrzeg ma do zaoferowania tyle atrakcji, że warto do niego przyjechać chociaż na kilka dni. Czekają tam na ciebie jeszcze m.in.:

Port Jachtowy

Nazywa się go także Mariną Solną, bo znajduje się na Wyspie Solnej. To 100 miejsc cumowniczych, w których przystanek robią sobie “jachciarze” z całego świata. Wypływają stąd także rejsy widokowe, a na stałym lądzie jest plac zabaw, Portowa Strefa Chilloutu (leżaczki, scena, gastro), a także zabytki (Brama Radzikowska, Reduta Morast). 

Park Zdrojowy

Park im. Stefana Żeromskiego rozciąga się wzdłuż deptaku, blisko plaży. Znajdziesz w nim ławeczki, kawiarnię, plac zabaw dla dzieci, a także “ścieżkę zdrowia” (są na niej przystanki ze sprzętami do ćwiczeń). Możesz zrobić piknik, zobaczyć fontannę i Marianów Turystów i nie tylko. 

Źródło solankowe

Kamienne źródło solankowe znajdziesz na Wyspie Solnej. Możesz z niego skorzystać kiedy tylko chcesz. Możesz tego nie wiedzieć, ale Kołobrzeg nosi miano uzdrowiska, a owa solaka była wykorzystywana już w lecznictwie w XIX wieku!

Bindaż Grabowy (Aleja Miłości)

Nie jest to twór naturalny, a stworzony przez człowieka. Na stelażu zaczepiono pędy i drzewa, które tworzą tunel od XIX wieku. Mimo to jest on uznawany za pomnik przyrody od 2003 roku. Znajdziesz tam chwilę wytchnienia podczas upału, schronienie podczas ulewy oraz ciekawe miejsce do zdjęć. 

Muzeum Bursztynu w Kołobrzegu

Możesz w nim zobaczyć dwa warsztaty szlifierskie (średniowieczny oraz nowoczesny). Kupując odpowiedni bilet, możesz także spróbować swoich sił w obróbce bursztynów. A oprócz tego zobaczysz tam różne organizmy zatopione w bursztynach i multimedialną lekcję historii. 

Ekopark Wschodni w Kołobrzegu

Powstał w latach 90. Możesz tam zobaczyć unikatowe organizmy, takie jak słonorośle (rośliny odporne na sól), a także słone torfowiska (tzw. Solne Bagno) czy zwierzęta (ptaki brodzące, żaby, łabędzie nieme). 

A także…

• Muzeum Figur Woskowych (jest tam m.in. Shrek i Bella),
• Piracka przygoda w Reducie Solnej (program edukacyjno-rozrywkowy dla dzieci),
• Park linowy (trzy poziomy trudności),
• Muzeum 6D – Maszoperia (jedyne takie miejsce w Europie. Interaktywne. Zwiedza się je w okularach 3D, a doświadczenia pobudzają wszystkie zmysły),
• Oceanarium,
• Miasto Mysz (żyją tam prawdziwe myszy!),
• Ukryta Kraina (za pomocą magicznej różdżki dzieci mogą ożywiać elementy wystawy).

To jak, kiedy wybierasz się na kilka dni do Kołobrzegu? 

Przypisy:

[1] https://pttk.kolobrzeg.pl/Legenda-o-Baszcie (dostęp z dnia 19.06.2024)

[2] http://www.latarnia.kolobrzeg.pl/latarnia.htm (dostęp z dnia 19.06.2024)

[3] http://www.muzeum.kolobrzeg.pl/pl/ (dostęp z dnia 19.06.2024)

[4] http://muzeum.kolobrzeg.pl/pl/muzeum/muzeum-miasta-kolobrzeg/ (dostęp z dnia 19.06.2024)