Do kin w Polsce trafi film koncertowy Imagine Dragons zatytułowany "Imagine Dragons: Live From The Hollywood Bowl (with the LA Film Orchestra)".

Płock – miasto wielu kultur
Dawno, dawno temu, gdzieś w IX wieku, a może wcześniej na terenach dzisiejszego Płocka powstawały pierwsze niewielkie osady. W tych właśnie osadach istniał ważny ośrodek kultu słowiańskiego. Jego centrum znajdowało się na obecnym Wzgórzu Tumskim. Żył tam też tajemniczy wróżbiarz, który pełnił funkcje kapłańskie. Był on też kowalem, a niektórzy uznawali go za wysłannika boga Swaroga. Pewnego dnia osada miała złożyć w ofierze dwunastoletnią dziewczynkę, by zapewnić wsi urodzaj… Na szczęście dziś miasto jest już bezpieczniejsze. Możesz zwiedzać Płock bez obaw o swoje życie. Zobacz, które miejsca warto odwiedzić.
08.09.2024
Klaudia Jaroszewska-Kotradii
Artykuł może zawierać autopromocję eBilet.pl
Kilka słów o Płocku na początek
Płock to miasto położone na Pojezierzu Dobrzyńskim i w Kotlinie Płockiej. Znajduje się nad Wisłą, w województwie mazowieckim. Dawniej było to Stołeczne Książęce Miasto Płock (słowa te zostały użyte w preambule do Statutu Miasta Płocka). Prawa miejskie uzyskał już w 1237 roku.
Choć we wstępie przeczytałeś tylko legendę, we wczesnym średniowieczu Płock faktycznie był ważnym ośrodkiem kultowym Słowian. Dziś wydaje się to nierealne, przez liczbę kościołów, które znajdują się w tym mieście. Oprócz tego Płock był jedną z głównych siedzib królestwa, a nawet przez nieco ponad pół wieku pełnił rolę stolicy państwa polskiego.
Historia tego miasta sprawia, że czeka cię w nim wiele ciekawych przygód i fascynujących zabytków oraz opowieści. Ruszajmy w drogę!
Zamek Książąt Mazowieckich w Płocku
Wniósł go na początku XIV wieku Bolesław II Mazowiecki, a rozbudował później Kazimierz Wielki. Nie powinno cię więc dziwić to, że ów zamek był siedzibą Książąt Mazowieckich prawie do końca XV wieku. A gdzie go zobaczysz? Znajduje się on na wcześniej wspomnianym, związanym z kultem słowiańskim, Wzgórzu Tumskim. Przychodziły tamtędy szlaki handlowe, a ukształtowanie i znaczne wypiętrzenie skarpy Wiślanej także przemawiały za tą lokalizacją. Już w XI wieku w nowo powstałym grodzie pojawiła się pierwsza katedra, co dobitnie pokazało, że słowiański kult odchodzi w zapomnienie (czy mieszkańcy byli z tego zadowoleni? Tego niestety nie wiemy).
W XIII wieku Bolesław Pobożny (według innych źródeł był to Bolesław II Mazowiecki) zbudował na terenie grodu kamienną wieżę, której pozostałości znajdują się pod Wieżą Zegarową. Później dobudowano także Wieżę Szlachecką (mieściło się w niej więzienie, a pierwotnie wieża była nieco wyższa) i ową Wieżę Zegarową oraz łączący je mur. Przez kilka lat w XIV wieku w zamku przebywał prawdopodobnie Władysław Łokietek, a kilka lat później w tym samym zamku przed wojskami czeskimi i krzyżackimi bronił się książę Wacław.
Według zapisków w obrębie murów znajdował się dom mieszkalny władcy, ale niestety do tej pory nie odkryto żadnych jego pozostałości.
Później w zamku przebywali m.in. Jan I Olbracht oraz Zygmunt I Stary, który to polecił wyremontowanie zamku. W połowie XVI wieku południowa część zamku osunęła się ze skarpy podmytej przez Wisłę. Niedługo później Zygmunt I Stary przekazał część zamku na potrzeby opactwa benedyktynów.
Zamek został zniszczony podczas potopu szwedzkiego, a później także podczas III wojny północnej. Po tych wydarzeniach zakonnicy go opuścili, a otaczającego ceglane mury zostały rozebrane przez Prusaków. Po I Wojnie Światowej zamek znów stał się własnością Kościoła, a dziś jest siedzibą Muzeum Diecezjalnego w Płocku oraz Kurii Diecezjalnej.
Po pierwszych zabudowaniach zostały jedynie dwie wieże Zegarowa i Szlachecka, a także zachodnia ściana opactwa.
Muzeum Diecezjalne im. bł. abpa. Antoniego Juliana Nowowiejskiego
To pierwsze powstałe w Królestwie Polskim muzeum, które możesz zwiedzać do dziś. Co w nim zobaczysz?
- zabytki z katedry Płockiej oraz darowizny księdza Tomasza Kowalewskiego i Profesora Franciszka Tarczyńskiego, które są w owym muzeum najdłużej,
- wiele różnorodnych dzieł sztuki,
- rękopisy i dokumenty,
- zbiór mazowieckiej rzeźby średniowiecznej,
- kolekcję pasów kontuszowych oraz szat liturgicznych,
- zbiory malarstwa.
Samo muzeum ma kilka oddziałów, w których znajdziesz także zabytki sztuki sakralnej, na przykład Kielich Księcia Konrada. Skarbiec muzealny jest jednym z pięciu najbogatszych skarbców w Polsce.[2]
Idziemy na spacer ulicą Tumską
Jedną z najważniejszych ulic Starego Miasta w Płocku jest ulica Tumska i dlatego właśnie wybierzemy się tam na spacer. Jej historia sięga XIX wieku, a do lat 70. XX wieku była dostępna dla samochodów. Dziś to główny deptak miasta i możesz tam spacerować bez obaw o potrącenie. Spacer zaczniemy na Wzgórzu Tumskim, od którego biegnie właśnie ta ulica, a skończymy na Nowym Rynku.
Po drodze zobaczysz przepiękne kamienice, a także:
- bazylikę katedralną Najświętszej Marii Panny,
- Muzeum Diecezjalne (jeden z oddziałów),
- Novekino Przedwiośnie,
- Muzeum Mazowieckie,
- Młodzieżowy Dom Kultury i my. Króla Maciusia Pierwszego w Płocku,
- pomnik Miry Zimińskiej-Sygietyńskiej.
Muzeum Mazowieckie w Płocku
Skoro już wspomnieliśmy o Muzeum Mazowieckim w Płocku, powinniśmy do niego na chwilę wejść. Zostało założone w 1820 roku, łącząc zbiory Towarzystwa Naukowego Płockiego oraz Szkoły Wojewódzkiej. Znajdziesz w nim m.in. największą kolekcją sztuki secesyjnej w całym naszym kraju.
Samo Muzeum Mazowieckie w Płocku składa się z kilku oddziałów:
- Muzeum Żydów Mazowieckich w Płocku,
- Skansenu Osadnictwa Nadwiślańskiego w Wiączeminie,
- Spichlerza w Płocku,
- Muzeum Wisły Środkowej i Ziemi Wyszogrodzkiej w Wyszogrodzie.
Wśród zbiorów muzeum znajdziesz:
- 14 490 dzieł sztuki,
- 21 201 obiektów w Dziale Historii,
- 5675 eksponatów w Dziale Archeologii,
- 35 668 obiektów w Dziale Numizmatyki,
- 9501 przedmiotów w Dziale Etnografii.
Jest więc co zwiedzać.[3]
Amfiteatr w Płocku
Zupełnie inną atrakcją jest amfiteatr, który leży w niszy osuwiskowej skarpy wiślanej. Powstał w latach 60 XX wieku. Jego projekt został wykonany społecznie, podobnie zresztą jak wszystkie prace związane z tym obiektem. Co ciekawe, amfiteatr został wybudowany przez Płockie Przedsiębiorstwo Robót Mostowych, ale w pracach brała udział także młodzież oraz inne zakłady pracy.
Początkowo mieścił on 3000 widzów, ale na początku XXI wieku pojawił się pomysł zrekonstruowania zniszczonego już amfiteatru. Dziś amfiteatr jest podzielony na 14 sektorów i mieści ponad 3500 miejsc siedzących.
Wizyta w szkole – Liceum Ogólnokształcące im. Marszałka Stanisława Małachowskiego (Małachowianka)
Liceum Ogólnokształcące im. Marszałka Stanisława Małachowskiego w Płocku to jedna z najstarszych szkół w naszym kraju. Mówi się o tym, że korzenie tej szkoły sięgają roku 1180, ale żadne źródła tego nie potwierdzają. Pierwszymi wykładowcami mieli być zakonnicy, a fundatorem książę Bolesław Kędzierzawy. Jedna z pierwszych wzmianek wymienionych w dokumencie pochodzi z 1249 roku i według niej jednym z nauczycieli był Witalis. Do dziś możesz zobaczyć pochodzące z XIII wieku skrzydło szkoły wraz z XV-wieczną gotycką wieżą.
Nie wiadomo, czy szkoła ta łączy się z kolegium Jezuitów, ale miałoby to sens. W 1626 roku na ich uczelni uczyli się uczniowie do klasy czwartej, a później także klasy piąte. Wykładano tam arytmetykę, geometrię, a nawet architekturę. W szkole działał także teatr.
W czasie potopu szwedzkiego nocował tam król szwedzki Karol X Gustaw, a gdy najeźdźcy opuszczali budynek, zrabowali bibliotekę szkolną.
Później budynek został przejęty przez Komisję Edukacji Narodowej. Doprowadziło to do powstania siedmiu klas, a językiem wykładowym stał się polski. To jednak nie koniec tej historii, ponieważ w budynku mieściły się także:
- gimnazjum pod zaborem pruskim,
- Szkoła Departamentowa,
- Szkoła Wojewódzka,
- Gimnazjum Gubernialne,
- Gimnazjum Polskie,
- koszary SS oraz szpital wojskowy podczas II wojny światowej,
- Liceum Ogólnokształcące (od 1945 roku do dziś).
Dziś w budynku mieści się, oprócz wcześniej wspomnianego LO, obserwatorium astronomiczne oraz muzeum. Zanim jednak opowiemy ci o jego zbiorach, mamy dla ciebie ciekawostkę. Podczas prac renowacyjnych archeolodzy odkryli szczątki 60 pochowanych tam osób. Nie martw się, raczej nie byli to nieposłuszni uczniowie (chociaż legendy bywają nieco przerażające, prawda?).
Polecamy na eBilet
Muzeum Małachowianki w Płocku
Muzeum znajduje się obok fundamentów XIII i XIV-wiecznych absyd i XV-wiecznej wieży. Znajdują się w nim zbiory prezentujące dzieje szkoły. Możesz przejść ścieżką dydaktyczną eksponującą odkryte zabytki okresu romańskiego, gotyckiego, barokowego, a także późniejszych. W pierwszej części muzeum zobaczysz pozostałości po kolegiacie. W drugiej historię szkoły oraz jej wybitnych nauczycieli i absolwentów. Na koniec możesz wejść na gotycką wieżę dawnej kolegiaty, w której dziś mieści się obserwatorium astronomiczne.
Stary Rynek w Płocku
Jak prawie każde miasto Płock także ma Stary Rynek. Jest on prostokątny, a większość zabudowy pochodzi jeszcze z XVIII wieku. Jeśli chodzi jednak o układ przestrzenny, ukształtował się on już w XIV wieku. Zgodnie z tą tradycją pośrodku miasta znajdował się plac targowy, a z czasem stał się on tak zwanym Starym Rynkiem. Stał na nim gotycki ratusz, w którego piwnicy było więzienie, a dookoła znajdowały się liczne budynki. Niestety, większość tych pierwotnych zabudowań była drewniana, przez co w wielu wyniszczających miasto pożarach spłonęły doszczętnie. Jeszcze pod koniec XIX wieku targowisko zostało przeniesione na Nowy Rynek, a na Starym Rynku urządzono park z alejkami, estradą oraz ozdobnymi pawilonami. W 2000 roku ozdobiła go także fontanna Afrodyta.
Wśród budynków otaczających Stary Rynek zobaczysz m.in.:
- ratusz z pierwszej połowy XIX wieku (wcześniej znajdował się tam XV-wieczny gotycki ratusz),
- dawny Hotel Berliński, w którym mieszkał słynne niemiecki pisarz Ernst Theodor Amadeus Hoffmann (ową kamienicę nazywa się teraz Domem Darmstadt, na znak współpracy z niemieckim miastem),
- kamienice wybudowane na początku XX wieku (w jednej z nich swoje pierwsze objawienie miała Siostra Faustyna. Znajduje się tam Sanktuarium Miłosierdzia Bożego i Muzeum Świętej Faustyny),
- Dom Prasy (kamienica z 1818 roku, w której mieściły się i nadal mieszczą redakcje lokalnych gazet).
Ratusz w Płocku
Skoro wspomnieliśmy o ważnych budynkach znajdujących się na Starym Rynku, możemy przyjrzeć się im nieco bliżej. Na pierwszy ogień (choć nie dosłownie) pójdzie ratusz.
Ten pierwszy, gotycki, został rozebrany na początku XIX wieku. Dzisiejszy został wybudowany niedługo później w stylu klasycystycznym. Oczywiście sam budynek był wielokrotnie rozbudowywany i przebudowywany, ale tak czy inaczej warto go zobaczyć, ponieważ jest monumentalny (jest to jeden z największych budynków miejskich na całym Mazowszu).
Co ciekawe, z wieży ratusza codziennie o godzinie 12:00 i 18:00 grany jest hejnał Płocka, który wykonuje strażnik miejski. Drugą atrakcją są ruchome rzeźby Władysława Hermana i Bolesława Krzywoustego w scenie prasowania na rycerza.
Muzeum Świętej Faustyny w Płocku
Muzeum Świętej Faustyny w Płocku powstało na początku 2006 roku w podziemiach Sanktuarium Miłosierdzia Bożego na Starym Rynku. Upamiętnia ono pobyt owej Faustyny w płockim klasztorze na początku lat 30. XX wieku. W jednej sal możesz zobaczyć odtworzoną piekarnię, w której pracowała Siostra Faustyna. Oprócz tego możesz zobaczyć, jak wyglądała cela zakonna w czasach życia zakonnicy. Znajdziesz tam także wiele jej pamiątek, także tych, które są związane z jej objawieniami.
W drugiej części muzeum zobaczysz wystawę poświęconą rozwojowi kultu Miłosierdzia Bożego w Płocku, w Polsce, a także na świecie.
To, czy muzeum jest otwarte, musisz sprawdzić na własną rękę, ponieważ przez pewien czas miało być ono zamknięte w związku z rozbudową.[4]
Ostatni spacer – Miejski Ogród Zoologiczny w Płocku
Możesz tego nie wiedzieć, ale ogród zoologiczny w Płocku funkcjonuje już ponad pół wieku, ponieważ został założony w 1951 roku. Ma on powierzchnię 17 hektarów i leży na wysokiej skarpie wiślanej, która jest ogólnodostępnym terenem rekreacji i wypoczynku.
Jakie zwierzęta tam zobaczysz? Ponad 300 gatunków, w tym chociażby:
- lwy,
- lamparty perskie,
- małpy,
- słonie indyjskie,
- hipopotamy karłowate,
- zebry,
- żyrafy,
- surykatki,
- osły somalijskie,
- żółwie,
- kaczki,
- pingwiny przylądkowe,
- pelikany,
- żurawie mandżurskie.
Ciekawostką są także węże, krokodyle, aligator oraz jaszczurki (w tym jedyne w Polsce jadowite jaszczurki). Są tam także największe w Polsce akwaria słodkowodne.
W ZOO zamieszka także celebrytka Marta, czyli aligator missisipijski. Przebywa ona w Płocku od 1960 roku i jest najstarszym aligatorem we wszystkich polskich ogrodach zoologicznych oraz jednym z najstarszych na świecie. Ale to jeszcze nie wszystko! Mamy o niej kilka ciekawostek:
- wykluła się w 1930 roku w amerykańskim ogrodzie “Reptile Jungle”,
- została zakupiona przez inżyniera Tadeusza wągrowskiego w trakcie akcji “Krokodyl” (polegała ona na tym, że mieszkańcy Płocka przesyłali Polonii książki w zamian za zwierzęta do płockiego ZOO),
- w 1970 roku zagrała krokodyla Hermana w filmie “Hydrozagadka” Andrzeja Kondratiuka.
Może autografu ci nie da, ale jeśli się pospieszysz, załapiesz się na zdjęcie z gwiazdą. Co roku organizowane są też jej urodziny, więc możesz wpaść na imprezę.
To już koniec naszej wycieczki. Mamy nadzieję, że ci się podobało i kolejny raz odwiedzisz Płock już naprawdę, a nie tylko czytając o nim.
Przypisy:
[1] http://turystykaplock.eu/legenda-o-plocku/ (dostęp z dnia 03.07.2024)
[2] https://mdplock.pl/#lokalizacja (dostęp z dnia 03.07.2024)
[3] https://muzeumplock.eu/ (dostęp z dnia 03.07.2024)
[4] https://faustynaplock.pl/dom-sw-siostry-faustyny/ (dostęp z dnia 03.07.2024)
[5] https://www.zoo.plock.pl/4_nasze_zwierzeta/14_wykaz_gatunkow/52_gady/231_aligator_missisipijski.html (dostęp z dnia 03.07.2024)
Poprzedni artykuł
Następny artykuł