Do kin w Polsce trafi film koncertowy Imagine Dragons zatytułowany "Imagine Dragons: Live From The Hollywood Bowl (with the LA Film Orchestra)".

Stalowa Wola – co warto zobaczyć podczas wycieczki?
„Orki. Orki z Majorki, orki z Poznania i ze Stalowej Woli (...) Orki to takie pandy, tyle że w wodzie i mają płetwy”. Znasz tę piosenkę? Stworzyła ją Grupa Filmowa Darwin na melodię “Will You Be There” Michaela Jacksona (swoją drogą w jego teledysku też są orki, które zaś pochodzą z filmu “Uwolnić orkę” (ang. “Free Willy”) z 1993 roku w reżyserii Simona Wincera). Posłuchaj jej raz, a gwarantujemy, że nie będziesz mógł przestać nucić przez kilka dni, zwiedzając właśnie Stalową Wolę.
08.09.2024
Klaudia Jaroszewska-Kotradii
Artykuł może zawierać autopromocję eBilet.pl
Dlaczego akurat “stalowa”?
Dawno, dawno temu, gdy wiosną ptaki śpiewały, a natura budziła się do życia, na stromym lewym brzegu Sanu wylądował flisak. Musiał przeczekać kilka dni w suchym miejscu, ale z jakiegoś powodu te kilka dni przerodziło się w kilkanaście, a później w całe lata. Flisak zbudował tam szałas, wycinał sosny i spławiał je rzeką.[1] Tak się to wszystko ponoć zaczęło, a co było dalej? Tereny dzisiejszej Stalowej Woli widziały bitwy podczas potopu szwedzkiego, a później także rozbiory. W 1772 roku wieś Pławo, która znajdowała się niedaleko, została włączona do Austrii. Później tereny przechodziły z rąk do rąk, aż podczas I wojny światowej sprzedano je Maksymilianowi Franckemu.
W 1928 roku nastąpił przełom w życiu mieszkańców Pława, ponieważ władze zatwierdziły rozporządzenia o ulgach inwestycyjnych związanych z planem budowy Centralnego Okręgu Przemysłowego oraz Zakładów Południowych na terenie wsi. Część zakładów powstała jeszcze przed wybuchem II wojny światowej. Dokładnie w 1938 roku tereny te stały się miastem (a raczej miejscowością, bo prawa miejskie zostały nadane w 1945 roku) – Stalową Wolą.
Skąd wzięła się ta nazwa? Pochodzi ona od słów generała Tadeusza Kasprzyckiego (był on wtedy ministrem spraw wojskowych), który o planie budowy COP powiedział: jest to stalowa wola narodu polskiego wybicia się na nowoczesność.
8 lat po otrzymaniu praw miejskich Stalowa Wola stała się odrębnym powiatem miejskim, do którego w kolejnych latach przyłączano różne miejscowości. Miasto rozwijało się coraz szybciej, czego efektem są przeróżne atrakcje przyciągające turystów. Co warto zobaczyć w Stalowej Woli?
Muzea w Stalowej Woli
Pierwszym krokiem (a raczej krokami) naszej wędrówki są muzea. Musisz wiedzieć, że Stalowa Wola muzeami stoi!
Muzeum Regionalne w Stalowej Woli
Muzeum Regionalne ma przepiękną siedzibę. Mieści się w Pałacu Lubomirskich, przed którym zobaczysz mnóstwo zieleni. Pierwsza placówka powstała w latach 90., ale próby założenia muzeum były podejmowane już wcześniej (otwarto m.in. wystawy obrazujące dzieje hutnictwa w Stalowej Woli). Obecna siedziba została oficjalnie otwarta w 2002 roku, a neoklasycystyczny pałac z XVIII wieku wydaje się być wyborem idealnym.
Jakie wystawy zobaczysz w Muzeum Regionalnym w Stalowej Woli? Latem 2024 roku otwarta została “Podkarpacka ikonosfera”. To wystawa fotografii wykonywanych w ramach konkursu organizowanego przez Województwo Podkarpackie. Inspiracją dla wszystkich zdjęć jest krajobraz kulturowy Podkarpacia, a tematem przewodnim w tym konkretnym przypadku jest woda postrzegana w sposób wieloaspektowy i w odniesieniu do zasobów naturalnych oraz kulturowych województwa podkarpackiego eksponujących unikalne cechy tożsamości regionu.
Wcześniej odbywały się także m.in.: “Wydarzyło się w Rozwadowie. Niemiecka obława na „Górce””, “Roztoczańsko-Podkarpackie Wizje Natury” oraz “Fikaj z Koziołkiem Matołkiem. Wystawa dla dzieci od 4 do 10 lat”. Niestety, wystawa stała “Stacja Rozwadów. Między Lwowem a Krakowem” jest aktualnie nieczynna, ale warto zaglądać na stronę muzeum, bo być może w najbliższej przyszłości znów będzie otwarta.[3]
Galeria Malarstwa Alfonsa Karpińskiego
To pierwsza w kraju galeria tego młodopolskiego artysty. Została otwarta przez Muzeum Regionalne w Stalowej Woli. Zobaczysz ją w dawnym budynku sądu w Rozwadowie (dziś jest to jedno z osiedli w mieście). Dlaczego tam? Ponieważ właśnie w tym rejonie na świat przyszedł Alfons Karpiński i to tam spędził swoje pierwsze lata życia.[3]
Muzeum Centralnego Okręgu Przemysłowego w Stalowej Woli
Stalowa Wola powstała tak naprawdę przez to, że wybudowano w tym rejonie Centralny Okręg Przemysłowy. Nie możesz więc pominąć tego punktu podczas wycieczki. Zobaczysz tam pamiątki związane z niedługą, niespełna 100-letnią historią miasta (swoją drogą muzeum też jest jeszcze “dzieckiem”, bo zostało otwarte w 2022 roku!).
Wystawa stała to “Centralny Okręg Przemysłowy. Narodziny innowacyjnego przemysłu w Polsce”. Możesz ją obejrzeć kiedy tylko chcesz i sprawdzić, jak wyglądała innowacyjność tamtych czasów.
Czeka na ciebie także wystawa stała plenerowa związana z Hutą Stalowa Wola oraz wystawy tymczasowej (to tej pory były to m.in. “STALOWE PAMIĄTKI – wystawa jubileuszowa”, “POTĘGA STALOWEJ WOLI – wystawa plenerowa”, “Wystawa modeli kolekcjonerskich z okresu PRL-u oraz Europy Zachodniej XX w.” czy “NOWY EUROPEJSKI BAUHAUS – WIZJA ROZWOJU CENTRUM STALOWEJ WOLI A TOŻSAMOŚĆ MIASTA”).
Ciekawym punktem może być dla ciebie… “Wystawa jednego eksponatu”. Zobaczysz tam eksponaty, które wcześniej kurzyły się w magazynie. Możesz poznać ciekawe historie, które się z nimi wiążą.[4]
Muzeum Jana Pawła II w Stalowej Woli
Jeśli interesują cię tematy związane z religią i wierzeniami, możesz wybrać się do Domu Katechetycznego przy bazylice konkatedralnej w Stalowej Woli. Mieści się w nim Muzeum Jana Pawła II, w którym zobaczysz:
- kolekcję numizmatyczną ks. prof. Wilhelma Gaja Piotrowskiego,
- pamiątki po Janie Pawle II,
- wnętrze zaaranżowane przez Annę Skołożyńską-Ciecierę przy współpracy z Muzeum Diecezjalnym w Sandomierzu i Muzeum Regionalnym w Stalowej Woli,
- ekspozycję “A jutro jest nieznane. Podziemna Solidarność w Stalowej Woli w latach 1982-1989”.
Wszystkie eksponaty i wystawy nawiązują do nauczania papieża-Polaka.[5]
Zwiedzanie Stalowej Woli – co jeszcze warto zobaczyć?
Pozostając w temacie religijnym, mamy dla ciebie jeszcze trzy obiekty warte zobaczenia, a później przejdziemy do innych atrakcji.
Klasztor Braci Mniejszych Kapucynów w Rozwadowie
Spokojnie, nie musisz wyjeżdżać ze Stalowej Woli, ponieważ Rozwadów to jedno z osiedli w mieście. Klasztor Braci Mniejszych Kapucynów to jeden z najstarszych zabytków, którego budowa została ufundowana przez księcia Jerzego Lubomirskiego (tego samego, do którego należał pałac, będący siedzibą dzisiejszego Muzeum Regionalnego). Klasztor wybudowano w 1743 roku, a w jego podziemiach znajdują się krypty fundatorów oraz zakonników. W budynku czekają na ciebie także inne ciekawostki, takie jak chociażby jeszcze starszy niż budynek obraz, który został namalowany prawdopodobnie przez Antonio Nucceniego.
Kościół pw. Matki Bożej Szkaplerznej w Rozwadowie
To jedna z piękniejszych, neogotyckich świątyń w kraju. Już z zewnątrz robi wrażenie, a wnętrze jest jeszcze piękniejsze. Zobaczysz tam malowidła prof. Adama Stalony-Dobrzańskiego, ołtarze z Alp z początku XX wieku oraz obraz Matki Bożej Rozwadowskiej.
Kościół pw. Św. Floriana w Stalowej Woli
Kościół pw. Świętego Floriana został wybudowany z drewna w 1802 roku. W środku znajduje się ołtarz główny i dwa boczne z XIX wieku, a także boazeria, chór muzyczny wsparty na czterech słupach z prospektem organowym oraz inne warte uwagi przedmioty. Obok kościoła znajdziesz przepiękną i równie starą drewnianą dzwonnicę.
Musisz jednak wiedzieć, że kościół ten nie został wybudowany w Stalowej Woli, a po prostu został do niej przewieziony w późniejszym czasie.
Park Podworski w Stalowej Woli
Park Podworski znajduje się w Charzewicach (północne obrzeża Stalowej Woli). Jest to zarazem największy, jak i najstarszy park w mieście. Ma a 13,5 ha, więc będziesz mógł rozprostować kości po długiej podróży.
Park został założony przez ród Lubomirskich jeszcze w XVIII wieku i został utrzymany w stylu romantycznym. Jest w nim rzeczka i wysepka na niej, a także stare drzewa, krzewy, w tym także obce gatunki sprowadzane z dalekich krajów. Niegdyś znajdowały się tam ogrody ze szklarniami, w których uprawiano owoce egzotyczne.
A co oprócz natury? W Parku Podworskim w Stalowej Woli zobaczysz:
- dworek z początku XIX wieku,
- pałac gościnny (tzw. pawilon) z końcówki XIX wieku,
- oficynę pałacową (tzw. dworek myśliwski) z pierwszej połowy XIX wieku,
- stajnię cugową z mieszkaniem koniuszego z pierwszej połowy XIX wieku,
- powozownię i wieżę z mieszkaniami oficjalistów z początku XIX wieku,
- przechowalnię owoców z początku XX wieku,
- elektrownię z początku XX wieku,
- ogrodzenie parku z XIX wieku.
To piękne miejsce nie tylko na przechadzkę, ale także na poślubną sesję zdjęciową. Zarówno wiosną, jak i latem, jesienią czy zimą jest tam cudownie.[6]
Podkarpackie Centrum Piłki Nożnej
W Stalowej Woli znajduje się także Podkarpackie Centrum Piłki Nożnej, które jest największym ośrodkiem treningowym w Polsce południowo-wschodniej kropka posiada ono boiska zgodne z obowiązującymi przepisami UEFA i PZPN: jedno z systemem podgrzewania płyty i oświetleniem (płyta główna boiska), a także trzy boiska treningowe o nawierzchni trawiastej, oświetlone boisko pełnowymiarowe o nawierzchni syntetycznej oraz mniejsze boisko o takiej samej nawierzchni wraz z halą pneumatyczną. Jeśli jesteś fanem piłki nożnej, z pewnością musisz zobaczyć to miejsce na własne oczy.[7]
RST Karting – tor kartingowy w Stalowej Woli
RST Karting to pierwszy halowy tor kartingowy w tym mieście. Istnieje od 2020 roku i składa się z 400-metrowej trasy, na której każdy może przetestować swoje umiejętności. Możecie wybrać się tam całą grupą, ponieważ profesjonalny system pomiaru czasu pozwoli wam na rywalizację. A czym możesz się przejechać? Obiekt dysponuje takimi gokartami jak:
- 4-suwowy silnik Hondy o pojemności 270 cm3,
- 9 KM Caroli 4-suwowy silnik Hondy o pojemności 120 cm3,
- 6,5 KM Sodi 4-suwowy silnik Hondy o pojemności 120 cm3,
- 3,5 KM Caroli CFG2023.
Co więcej, gokart CAROLI Hammerhead Twin (Tandem) mogą prowadzić nawet osoby niepełnosprawne. Jeśli nie lubisz spalin, mamy dla ciebie dobrą wiadomość: tor RST Karting dysponuje EKO paliwem, które wydziela aż o 90% mniej spalin niż w przypadku tradycyjnych paliw. Nic tylko jechać i szaleć!
Lubisz aktywny wypoczynek?
W Stalowej Woli czekają na ciebie dwa szlaki rowerowe:
- niebieski od wsi Wrzawy przez Bojanów oraz Puszczę Sandomierską,
- zielony, także od wsi Wrzawy, ale tym razem przez Pysznicę, Szwedy, Lipę i Zaklików oraz przez zachodnią część rezerwatu Lasów Janowskich.
Jeśli to dla ciebie za mało, możesz wybrać się także na Wschodni Szlak Rowerowy Green Velo, który przebiega niedaleko Stalowej Woli.
Wolisz spacerować? Nie ma problemu! Mamy dla ciebie trzy propozycje:
- szlak architektury drewnianej, czyli trasa nr IX (tarnobrzesko- niżańska). Po drodze zobaczysz wcześniej wspomniany kościół pw. Świętego Floriana,
- Żółty szlak turystyczny z Sandomierza do Leżajska,
- nadsańską drogę Świętego Jakuba z Bielin do Sandomierza.
Stalowa Wola poleca się do aktywnego wypoczynku. Wystarczy, że spakujesz plecak, włożysz wygodne buty i możesz ruszać w drogę.
Przypisy:
[1] http://zs3.stalowawola.szkolnastrona.pl/gim/p,40,historia (dostęp z dnia 08.07.2024)
[2] https://www.muzeum.stalowawola.pl/ (dostęp z dnia 08.07.2024)
[3] https://muzeum.stalowawola.pl/pl/projekty/galeria-karpinskiego (dostęp z dnia 08.07.2024)
[4] https://muzeumcop.pl/ (dostęp z dnia 08.07.2024)
[5] https://bazylikastw.pl/muzeum-jana-pawla-ii/ (dostęp z dnia 08.07.2024)
[6] https://www.stalowka.net/encyklopedia.php?dx=153 (dostęp z dnia 08.07.2024)
[7] https://pcpn.pl/ (dostęp z dnia 09.07.2024)
[8] https://rstkarting.pl/o-nas/ (dostęp z dnia 09.07.2024)
Poprzedni artykuł
Następny artykuł