Wiersz wart miliony

Historia jednej piosenki: “Under the Bridge” Red Hot Chili Peppers

Kulisy powstania utworu opisał w autobiografii tekściarz i główny wokalista zespołu Anthony Kiedis. Wydana w 2004 roku “Blizna” (org. “Scar Tissue”), której współautorem jest Larry Sloman, ukazuje życie artysty jako rollercoaster, w którym nastoletnie wybryki, używki i romanse przeplatały się z pasją do muzyki i wytrwałością. Książka uzyskała pierwsze miejsce na Liście Bestsellerów “New York Timesa”, zaś w styczniu 2024 roku ogłoszono, że zostanie zekranizowana.

Imprezy i willa, w której podobno straszyło

Anthony Kiedis urodził się w 1962 roku w niedużym mieście Grand Rapids w stanie Michigan. W wieku 12 lat przeprowadził się do Los Angeles i zamieszkał ze swoim ojcem. To właśnie początkujący aktor John Michael Kiedis wprowadził przyszłego rockmana w świat imprez i nielegalnych substancji. W szkole średniej Anthony poznał Michaela Balzary’ego, znanego obecnie jako Flea (bas, gitara, pianino) oraz Hillela Slovaka (gitara) i Jacka Ironsa (perkusja). Ten skład zapoczątkował w 1983 roku historię Red Hot Chili Peppers. 

Pierwsza płyta o tytule “Red Hot Chili Peppers” została wydana w 1984 roku, następnie ukazały się “Freaky Styley” (1985) i “The Uplift Mofo Party Plan” (1987). W 1989 roku na rynek trafił krążek “Mother’s Milk” – pierwszy z Johnem Frusciante jako gitarzystą oraz Chadem Smithem na perkusji. W 1991 pod skrzydłami nowej wytwórni Warner Bros. Records i pod czujną opieką producenta Ricka Rubina Peppersi przystąpili do nagrywana płyty “Blood Sugar Sex Magik”, która przyniosła im światową sławę. Rubin doradzał zespołowi nie tylko w kwestiach muzycznych, ale też podsunął pomysł, by płytę nagrać w podobno nawiedzonej willi The Mansion z 1918 roku. To tam, w dużym, oddalonym od pozostałych pomieszczeń pokoju, zarejestrowano wokale do “Under the Bridge”. 

“Nigdy się nie martwię, ale to kłamstwo”

Utwór początkowo miał pozostać w notatniku Anthony’ego jako wiersz-piosenka, napisany w ramach autoterapii. Przypadek zadecydował, że stało się inaczej. Rubin, przebywając dużo z zespołem, zaskarbił sobie sympatię muzyków. Dlatego pewnego dnia, gdy odwiedził Kiedisa, bez skrępowania zaczął przeglądać jego notatnik. Uwagę producenta przykuł tekst opowiadający o samotności. Gdy zapytał o niego, otrzymał odpowiedź:

Rubin orzekł, że to świetny materiał i trzeba go koniecznie pokazać reszcie grupy. Anthony miał wątpliwości, czy pasuje do stylu RHCP i jednocześnie zamartwiał się, czy udźwignie go wokalnie.

Prezentując piosenkę przed Johnem Frusciante i Chadem Smithem, zaśpiewał ją w trzech tonacjach, gdyż, jak przyznaje, nie miał pojęcia, co z nią zrobić. Na szczęście entuzjazm i twórcza atmosfera, jakie towarzyszyły nagrywaniu nowego albumu, zadziały – Frusciante i Smith dodali swoje propozycje, po czym muzycy wspólnie zaproponowali docelowe brzmienie, w którym ciężar tekstu miał być równoważony przez stosunkowo radosne akordy gitary. 

“Nigdy więcej nie chcę się czuć, jak tamtego dnia”

“Under the Bridge” opowiada o alienacji, jaką artysta odczuwał podczas nagrywania “Blood Sugar Sex Magic”. W tym okresie nie zażywał narkotyków i oddalało go to od pozostałych członków zespołu, którzy bynajmniej ich nie nie unikali. Słowa powstały, gdy wracał z jednej z prób. Poczucie samotności potęgowały wspomnienia nieudanego związku, zakończonego z powodu narkotyków, w które wokalista zaopatrywał się pod jednym z mostów w Los Angeles. Pytany wielokrotnie przez dziennikarzy o dokładne miejsce, nigdy go nie wyjawił.

W “Under the Bridge” miasto pełni rolę swoistego Anioła Stróża wokalisty. W biografii Kiedis wspomina:

“Zabierz mnie do miejsca, które kocham”

Los Angeles zostało też uwiecznione w klipie, który wyreżyserował Gus Van Sant, znany m.in. z filmów “Moje własne Idaho” (1991) i “Słoń“ (2003) oraz teledysków dla Davida Bowiego, Eltona Johna i Chrisa Isaaka. Sceny miasta przeplatają się w nim z ujęciami ze studia. Kamera pokazuje najpierw Johna Frusciante w andyjskiej czapeczce chullo, po czym ekran przejmuje Anthony Kiedis raz na tle gwiazd, raz spacerujący po Los Angeles w koszulce z napisem “To Hell And Back”. Widzimy też oddających się grze na basie i perkusji Flea i Chada Smitha.

Podczas finałowego refrenu wokalista biegnie wzdłuż rzeki przy dźwięku wtórującego mu chóru (słyszymy tutaj mamę Johna Frusciante i jej przyjaciółkę), na obraz nakłada się nagranie eksplozji nuklearnej, po czym ponownie pojawia się John, tym razem jednak zamiast nieba nad jego głową faluje ocean. 

Utwór został doceniony przez fanów i krytyków. W 1992 roku dotarł do drugiego miejsca listy “Hot 100 Billboardu“. W 1997 girlsband All Saints nagrał jego najbardziej znany cover, który zdobył pierwsze miejsce na brytyjskiej “UK Singles Chart“. Red Hoci bardzo często sięgają po “Under the Bridge” podczas koncertów. W tej statystyce przebija go tylko pochodzący z tej samej płyty “Give it Away”.

*Cytaty (w tym cytaty w śródtytułach) pochodzą z książki: Anthony Kiedis i Larry Sloman “Blizna (tytuł oryinału: “Scar Tissue“), Wydawnictwo Sonia Draga, 2005