I, Culture Orchestra – największa “młodzieżowa” orkiestra

Czym jest I, Culture Orchestra?

I, Culture Orchestra to program Instytutu Adama Mickiewicza, który powstał w 2011 roku jako jeden z najważniejszych projektów polskiej prezydencji w Unii Europejskiej. Jego ideą było stworzenie wielonarodowej orkiestry, w której obok siebie grają młodzi muzycy z krajów Unii oraz spoza niej – zwłaszcza wschodni sąsiedzi.

Twórcy programu chcieli w ten sposób podkreślić, że kultura Europy wyrasta zarówno z korzeni zachodnich, jak i wschodnich (a te drugie często są pomijane). I, Culture Orchestra stała się także praktycznym przykładem tego, jak idee Partnerstwa Wschodniego można przenieść na grunt sztuki i muzyki, budując więzi między młodymi artystami z różnych stron kontynentu.

Jak powstała I, Culture Orchestra i jaka jest jej historia?

W ciągu ośmiu lat działalności przez orkiestrę przewinęło się ponad 700 muzyków, a w warsztatach uczestniczyło przeszło 2000 instrumentalistów. To właśnie dzięki nim I, Culture Orchestra mogła koncertować w całej Europie – od Polski, Niemiec i Wielkiej Brytanii, po Hiszpanię, Włochy, Szwecję czy Islandię. Orkiestra występowała także w krajach wschodnich, m.in. na Litwie, Ukrainie, Białorusi, w Gruzji i Estonii. Dla wielu artystów takie międzynarodowe tournée było prawdziwym wyzwaniem i ogromnym przeżyciem, które “rozkręciło” ich karierę. 

Jednym z najbardziej symbolicznych wydarzeń był koncert na Placu Niepodległości w Kijowie w 2015 roku. Z okazji obchodów Dnia Niepodległości Ukrainy I, Culture Orchestra zagrała dla 50 tysięcy osób zgromadzonych na miejscu i milionów widzów przed telewizorami.

Orkiestra koncertowała na największych festiwalach muzycznych, takich jak:

• Edinburgh International Festival,
• Adige Festival,
• Santander Music Festival,
• Young Euro Classic,
• Festival Radio France,
• Chopin i Jego Europa,
• La Roque d’Antheron Festival International,
• Kultursommer Nordhessen,
• Baltic Sea Festival.

Kto może dołączyć do I, Culture Orchestra? Jakie są kryteria?

Do I, Culture Orchestra może dołączyć instrumentalista, który ma między 18 a 28 lat. To jednak nie wszystko, bo:

• musi pochodzić z kraju Partnerstwa Wschodniego (są to: Polska, Ukraina, Mołdawia, Gruzja, Białoruś, Azerbejdżan i Armenia),
• musi przejść dwuetapowe przesłuchanie.

Gdy już się dostanie, pora na kilkutygodniowe kursy mistrzowskie. Prowadzą je muzycy z najlepszych orkiestr na świecie (wśród nich są chociażby City of Birmingham Symphony Orchestra, London Philharmonic Orchestra, London Symphony Orchestra oraz Philharmonia Orchestra). 

Na koniec rezydencji w I, Culture Orchestra odbywa się specjalne międzynarodowe tournée. 

Ważne uwaga: niestety, ostatnie informacje o przesłuchaniach pochodzą z 2021 roku, przez co nie wiadomo, czy projekt nadal jest aktywny czy może został zakończony/jest przerwa.

Kto jest dyrygentem I, Culture Orchestra?

Dyrygentami I, Culture Orchestra byli:

• Paweł Kotla w 2011 roku (uczestniczył w kursach międzynarodowych m.in. w Siennie, Wiedniu i Innsbrucku. Współpracuje z London Symphony Orchestra),
• Neville Marriner w 2011 roku,
• Ilyich Rivas w 2012 roku,
• Łukasz Borowicz w 2013 roku,
• Andrzej Boreyko w 2017 roku (kierował także London Philharmonic Orchestra, Los Angeles Philharmonic, Orchestre National de Belgique, Naples Philharmonic na Florydzie),
• Kirill Karabits w 2013, 2014, 2015 i 2018 roku (współpracował także z Royal Philharmonic, London Philharmonic, Orchestre Philharmonique de Radio France, Orquestra Simfònica de Barcelona i Nacional de Catalunya). 

Niestety, nie ma informacji na temat funkcjonowania tego projektu dziś, więc nie wiemy kto i czy w ogóle jest dyrygentem. 

Kto jest solistą I, Culture Orchestra?

Wśród solistów, którzy występują bądź występowali w I, Culture Orchestra są:

• • Alena Baeva (skrzypaczka), 
  • Michał Baczyło (trębacz),
  • Lisa Batiashvili (skrzypaczka. Była artystką-rezydentką Filharmonii Nowojorskiej), 
  • Khatia Buniatishvili (gra recitale pianistyczne oraz koncerty kameralne w ważnych miejscach, takich jak np. Wigmore Hall w Londynie czy Musikverein w Wiedniu. Otrzymała tytuł Artystki Nowego Pokolenia 2009-2011 od Programu Trzeciego BBC) , 
  • Aleksander Gawryluk (pianista. Pierwszy koncert zagrał w wieku 9 lat),
  • Peter Jablonski (szwedzki pianista koncertowy),
  • Truls Mørk (wiolonczelista, gra muzykę współczesną i starszą), 
  • Alice Sara Ott (niemiecko-japońska pianistka),
  • Julian Rachlin (skrzypek, altowiolista i dyrygent), 
  • Nemanja Radulović (skrzypek. Gdy miał 14 lat, przyjęto go do Konserwatorium Paryskiego. Wygrał Międzynarodowy Konkurs Skrzypcowy im. Josepha Joachima w Hanowerze w 2003 roku), 
  • Benjamin Schmid (jeden z najbardziej wszechstronnych skrzypków), 
  • Arabella Steinbacher (niemiecka skrzypaczka klasyczna), 

• Agata Szymczewska (polska skrzypaczka, zwyciężczyni XIII Międzynarodowego Konkursu Skrzypcowego im. Henryka Wieniawskiego w Poznaniu. Na swoim koncie ma także cztery Nagrody Muzyczne “Fryderyk” oraz nagrody London Music Masters),
• Simon Trpczeski (macedoński pianista klasyczny), 
• Carolin Widmann (niemiecka skrzypaczka klasyczna. Gra głównie muzykę współczesną).

Gdzie występowała I, Culture Orchestra?

Grupa ma na swoim koncie wiele występów nie tylko w różnych miastach, ale również w różnych krajach. Wśród nich są: 

• Filharmonia Narodowa w Warszawie (2011 rok),

• • Teatro Real w Madrycie (Hiszpania, 2011 rok), 
  • Royal Festival Hall Southbank Centre w Londynie (Wielka Brytania, 2011 rok),
  • Conservatoire Royal de Bruxelles, Bozar w Brukseli (Belgia, 2011 rok),
  • Filharmonia Berlińska w Berlinie (Niemcy, 2011 rok),
  • Opera Narodowa Ukrainy im. T. Szewczenki w Kijowie (Ukraina, 2011 rok),

• Filharmonia im. Henryka Wieniawskiego w Lublinie (2011 rok),

• • Berwaldhallen w Sztokholmie (Szwecja, 2011 rok),

• Filharmonia im. K. Szymanowskiego w Krakowie (2011 rok),

• Filharmonia Bałtycka w Gdańsku (2011 rok),

• • Konserwatorium Państwowe im. W. Saradżiszwilego w Tbilisi (Gruzja, 2012 rok),
  • Pałac Narodowy w Kiszyniowie (Mołdawia, 2012 rok),
  • Narodowa Filharmonia Ukrainy w Kijowie (Ukraina, 2012 rok),
  • Białoruska Filharmonia Państwowa w Mińsku (Białoruś, 2012 rok),

• Filharmonia Narodowa w Warszawie (2012 rok),

• Filharmonia im. H. Wieniawskiego w Lublinie (2012 rok),

• • Litewski Narodowy Teatr Opery i Baletu (w ramach III Szczytu Partnerstwa Wschodniego w Wilnie) w Wilnie (Litwa, 2013 rok),
  • Filharmonia Narodowa Ukrainy w Kijowie (Ukraina, 2013 rok),
  • Sala Koncertowa “Estonia” w Tallinie (Estonia, 2013 rok),
  • Sala Koncertowa Królewskiej Akademii Muzycznej w Kopenhadze (Dania, 2013 rok),
  • Sala Koncertowa w Göteborgu (Szwecja, 2013 rok),
  • Sala Koncertowa “Harpa” w Reykjaviku (Islandia, 2013 rok),

• Filharmonia Bałtycka w Gdańsku (2013 rok),

• • Berwaldhallen w Sztokholmie (Szwecja, 2014 rok), 
  • Usher Hall w Edynburgu (Szkocja, 2014 rok),
  • Parc du Château de Florans w La Roque d’Antheron (Francja, 2014 rok),
  • Kongress Palais, Stadthalle w Kassel (Niemcy, 2014 rok),

• Filharmonia Bałtycka w Gdańsku (2014 rok),

• Centrum Św. Jana w Gdańsku (2014 rok),

• • Palacio de Festivales w Santanderze (Hiszpania, 2015 rok),
  • Batumi Art & Music Centre w Batumi (Gruzja, 2015 rok),
  • Plac Niepodległości – Majdan Nezałeżnosti w Kijowie (Ukraina, 2015 rok),
  • Opera Narodowa Ukrainy im. T. Szewczenki w Kijowie (Ukraina, 2015 rok),
  • Schauspielhaus w Berlinie (Niemcy, 2015 rok),

• Centrum Św. Jana w Gdańsku (2015 rok),

• • Opera Narodowa im. T. Szewczenki w Kijowie (Ukraina, 2017 rok),
  • Plac Wolności w Mińsku (Białoruś, 2017 rok),
  • Gustav Mahler Haus w Dobiacco (Włochy, 2017 rok),
  • Konzerthaus w Berlinie (Niemcy, 2017 rok),

• Filharmonia Narodowa w Warszawie (2017 rok),

• • Elbphilharmonie w Hamburgu (Niemcy, 2018 rok),

• Zamek Królewski w Warszawie (2018 rok),

• Conservatoire Royal de Bruxelles, Bozar w Brukseli (2018 rok),
• Tivoli w Kopenhadze (Dania, 2018 rok),
• Concertgebouw w Amsterdamie (Holandia, 2018 rok),
• Le Corum – Opera Berlioz w Montpellier (Francja, 2018 rok).

Wyjątkowe wydarzenia z okazji 100. rocznicy odzyskania niepodległości przez Polskę

Rok 2018 był dla I, Culture Orchestra szczególny. Z okazji stulecia odzyskania przez Polskę niepodległości do zespołu dołączyli młodzi muzycy z Węgier.

Letnie tournée rozpoczęło się 22 lipca koncertem na Zamku Królewskim w Warszawie w ramach festiwalu Muzyczne Ogrody. Następnie I, Culture Orchestra wystąpiła w prestiżowych salach Europy – w Opéra Berlioz w Montpellier (podczas Festival Radio France), w Concertgebouw w Amsterdamie oraz w Tivoli w Kopenhadze.

Jesienią orkiestra zagrała kolejne koncerty, m.in. w Palais des Beaux-Arts w Brukseli i w słynnej Elbphilharmonie w Hamburgu. I, Culture Orchestra poprowadził jej dyrektor artystyczny Kirill Karabits. Solistą letniej trasy był serbski skrzypek Nemanja Radulović, a jesiennej – niemiecka skrzypaczka Carolin Widmann.

Program koncertów podkreślał zarówno wschodnie, jak i polskie akcenty. Latem publiczność usłyszała m.in. utwory Chaczaturiana, Karajewa, Czajkowskiego, Prokofiewa, Strawińskiego i Moniuszki. Jesienią zabrzmiał m.in. Polonez (2018) Krzysztofa Pendereckiego, I Koncert skrzypcowy Karola Szymanowskiego op. 35 oraz Święto Wiosny Igora Strawińskiego.

Ciekawe, czy projekt zostanie reaktywowany.