Escape room – co to jest i na czym polega?

Czym jest escape room?

Escape room to forma rozrywki umysłowej, do której potrzebny jest zespół (choć są pokoje, w których wystarczą dwie osoby, ale najlepiej upewnić się podczas wybierania pokoju, ponieważ niektóre zadania wymagają większej liczby uczestników i we dwoje po prostu im nie podołacie, mimo najszczerszych chęci). Uczestnicy mają za zadanie rozwiązać wszystkie znajdujące się w pomieszczeniu:

• zadania,
• łamigłówki,
• zagadki.

Rozwiązanie ostatniej z nich pozwala na znalezienie klucza i wydostanie się z pomieszczenia.

Co ważne – muszą to zrobić w określonym czasie (przeważnie jest to 45-90 minut, czas ten jest określony podczas rezerwacji pokoju). Wymaga to współpracy, logicznego myślenia i sprytu. 

Choć początkowo chodziło tylko o to, by wydostać się z pokoju, dziś najczęściej mamy do czynienia z odkrywaniem tajemnicy oraz poznawaniem historii “pokoju” (czyli np. opuszczonego hotelu). Możesz wybrać przeróżną tematykę, poziom trudności oraz wiek uczestników (są także escape roomy dla dzieci).

Co ciekawe, escape roomy są wykorzystywane także w edukacji. Dzięki angażującej fabule i zestawie zagadek związanych z określonym tematem, łączą one zabawę z nauką. Takie pokoje są dostępne zarówno stacjonarnie, jak i online. Nic nie stoi na przeszkodzie, by stworzyć własną imitację “pokoju zagadek” np. na lekcji. 

Zalety escape roomów

Escape roomy:

• są świetną rozrywką dla osób w różnym wieku oraz o różnych zainteresowaniach,
• uczą i bawią jednocześnie (nawet jeśli nie są to stricte edukacyjne pokoje, uczysz się w nich logicznego myślenia i działania pod presją czasu, a przy okazji możesz poznać ciekawe historie),
• są świetne jako forma imprezy okolicznościowej (np. na wieczorze kawalerskim czy panieńskim, albo nawet na imprezie firmowej, gdzie poszczególne zespoły nie tylko rywalizują z uciekającym czasem, ale także między sobą. Jednocześnie ta forma rozrywki uczy współpracy, co jest bardzo przydatną umiejętnością w zespole),
• różnorodna tematyka pozwala na przeżycie wielu przygód, jeśli taka forma rozrywki ci się spodoba,
• są formą rozrywki bez siedzenia przed ekranem telewizora czy komputera. 

Co znaczy “escape room”?

Escape room to określenie pochodzące z angielskiego. Oznacza dosłownie “pokój ucieczki”, ale w Polsce znany jest bardziej jako “pokój zagadek”. 

Skąd się wziął pierwszy escape room i kiedy powstał? Historia pokojów zagadek

Możesz w to nie uwierzyć, ale pierwsze escape roomy… były elementami gier wideo oraz komputerowych. W 1988 roku powstała gra, która opierała się tylko i wyłącznie na fragmencie tekstu, który pojawiał się na ekranie. Treść była opisem pomieszczenia. Dawała graczowi wskazówki, dzięki którym mógł wydostać się z pokoju.

W kolejnych latach gry na zasadzie escape roomu ewoluowały. Nowsze z nich miały już bardziej rozbudowaną grafikę pomieszczeń, a ich scenariusze były coraz bardziej skomplikowane. Składały się z łamigłówek oraz zagadek. 

To wszystko przyciągało coraz większe rzesze graczy, dla których gry komputerowe stały się już nie tylko rozrywką, ale także intelektualnym wyzwaniem. 

Nikt wtedy nie przypuszczał, że niedługo później przeniosą się ze świata wirtualnego do rzeczywistego – by wejść do prawdziwego pokoju pełnego tajemnic i wspólnie z grupą znajomych spróbować się z niego wydostać.

Jak to się zaczęło “na żywo”?

• pierwszy escape room powstał w 2007 roku w Japonii,
• do Polski dotarł 7 lat później – pierwszy otwarto we Wrocławiu.

Dziś takich miejsc na świecie są tysiące i ciągle powstają nowe – coraz ciekawsze i coraz bardziej skomplikowane. 

Dla kogo są escape roomy?

Dla każdego – niezależnie od wieku czy doświadczenia! Jeśli chcesz wybrać się tam pierwszy raz – możesz wybrać łatwiejszy wariant. Masz dzieci? Znajdziesz coś i dla całych rodzin! Dostępne są przeróżne opcje – od tych dla dzieci i rodzin, po propozycje na wieczory kawalerskie, panieńskie, urodziny czy imprezy integracyjne.

Kto najczęściej wybiera tę formę zabawy?

• rodzina – escape roomy to rozrywka dla całych rodzin (możesz zabrać nawet dziadków czy dzieci, ważne by pokój był dostosowany do wieku uczestników oraz miał odpowiedni poziom trudności – zabawa ma być fajna, a nie frustrująca),
• przyjaciele – rozwiązywanie zagadek w większym gronie to świetna okazja do wspólnej zabawy i budowania relacji. W takim pomieszczeniu poznacie się od zupełnie innej strony,
• dzieci – coraz więcej pokoi tworzy scenariusze specjalnie dla młodszych uczestników. Rodzice mogą być obecni w trakcie gry lub skorzystać z opieki animatora/wykwalifikowanego opiekuna,
• nastolatki – pokoje dostosowane do ich wieku i umiejętności są genialną formą rozrywki, która nie wymaga siedzenia przed ekranem komputera,
• współpracownicy – escape roomy są świetnym sposobem na integrację po pracy (ciekawostka: escape roomy są coraz częściej wykorzystywane podczas rozmów kwalifikacyjnych, ponieważ pozwalają na zobaczenie potencjalnych pracowników w akcji – czarno na białym widać, jak dana osoba funkcjonuje w zespole oraz jak sam zespół współpracuje, kto przejmuje inicjatywę i jak rozwiązuje problemy pod presją czasu),
• randkowicze/pary – pokoje zagadek pomagają się lepiej poznać i zobaczyć, jak funkcjonujecie pod presją – czy potraficie się dogadać, czy ponoszą was emocje, czy potraficie zaufać drugiej osobie itd.

Jakie pokoje zagadek można wybrać?

Przed rozpoczęciem rozgrywki Mistrz Gry:

• wyjaśnia zasady,
• przedstawia scenariusz,
• wprowadza w klimat danego pokoju. 

Tematykę wybierasz samodzielnie – podczas rezerwacji pokoju. Nie musisz się bać, że zamkną cię w upiornym horrorze, jeśli wolisz bardziej detektywistyczne zagadki.

Każdy pokój to inna misja lub przygoda. Wystrój, rekwizyty i zagadki dopasowane są do wybranej tematyki.

Możesz wybrać np. klimat horroru, ulubionej gry komputerowej, bajki czy nawet świata finansów. Są też pokoje, które osadzone są w realiach np.:

• geograficznych (bezludna wyspa, piramida faraona, dżungla itp.),
• historycznych (przykładowo w 2017 roku w Instytucie Pamięci Narodowej powstał escape room, w którym można było wcielić się w role żołnierzy wyklętych).

Najpopularniejsze tematy są takie:

• fabularne/przygodowe – są to pokoje, które często inspirują się popularnymi książkami lub filmami. Opowiadają historię, a gracze muszą zapoznać się z jej fabułą, by mieć jakąkolwiek szansę na wydostanie się z pokoju. Po przekroczeniu progu, uczestnicy przenoszą się do fantastycznych lub egzotycznych krain,
• kryminalne/detektywistyczne – tutaj są dwie opcje: uczestnicy wcielają się w role detektywów lub… przestępców. W pierwszym przypadku często chodzi o zagadkowe morderstwo czy kradzież. Gracze muszą analizować dowody, rozszyfrowywać wiadomości i łączyć z pozoru niepowiązane elementy,
• horror/thriller – pokoje dla ludzi o mocnych nerwach. Jeśli nie lubisz strachu i ciągłego napięcia – lepiej tam nie wchodź. Przekraczając próg, uczestnicy przenoszą się do filmu grozy lub jakiegoś przerażającego miejsca (np. opuszczonego hotelu). Pojawiają się tam straszne, niespodziewane i często intensywne elementy,
• naukowe/fantastyczne – często są związane z baśniami lub światem science fiction. Mogą nawiązywać do znanych książek lub filmów i/lub mogą polegać na rozwiązywaniu zagadek w kosmosie, laboratorium czy podróżach w czasie,
• historyczne – często łączą zabawę z edukacją, ponieważ uczestnicy mogą “przenieść się” do czasów np. PRL-u, starożytnego Egiptu czy II wojny światowej,
• abstrakcyjne – w takich pokojach zagadki najczęściej dotyczą trudnych do wyjaśnienia (czasem nawet psychodelicznych) zjawisk oraz fenomenów,
• rodzinne/dla dzieci – tego typu escape roomy są tworzone z myślą o młodszych uczestnikach. Mogą nawiązywać do znanych bajek, filmów czy książek lub motywów. Składają się z łatwiejszych zagadek, a wystrój jest bardziej kolorowy i przyjazny,
• interaktywne/aktorskie – w takim pokoju uczestnicy stają się aktorami i wcielają się w różne role,
• logiczne/matematyczne – coś dla matematycznych freaków, którzy lubią skomplikowane zadania matematyczne i/lub logiczne.

Jakie są zasady gry w escape roomie? 

Escape roomy mają swoje zasady – to nie jest tak, że wchodzicie i niech się dzieje co chce, albo wyjdziecie, albo zostaniecie tam na wieki. Zanim wejdziesz do pomieszczenia, Mistrz Gry poinformuje o:

• zasadach, które obowiązują w pokoju,
• czasie, jaki macie na wydostanie się,
• fabule i klimacie pokoju. 

Najczęstsze zasady gry:

• czas – na rozwiązanie zagadek macie najczęściej 45-90 minut,
• zagadki i wskazówki – w pokoju znajdziecie wiele zagadek, łamigłówek, szyfrów, kodów, ukrytych przedmiotów itp., które są potrzebne do przejścia do kolejnego etapu,
• praca zespołowa – nie tylko komunikacja i wspólne rozkminianie, ale także współpraca przy rozwiązywaniu zagadek, które wymagają udziału kilku osób. Musicie także zrezygnować z dyrygowania innymi, bo każdy może dostrzec coś, co przyda się do wyjścia z pokoju,
• nie można używać siły – wszystkie zamki czy skrytki otwierają się w logiczny sposób (np. na szyfr). Nie można tego zrobić na siłę,
• przestrzeganie zasad bezpieczeństwa – przykładowo nie można niszczyć instalacji elektrycznej.

By wydostać się z pokoju, musicie znaleźć klucz. Może być to fizyczny klucz do zamka lub kod, który umożliwi otwarcie drzwi wyjściowych. 

Czy w escape roomie są podpowiedzi?

W większości pokojów, gdy na zbyt długo utkniecie na danym etapie, możecie otrzymać wskazówkę. Nie jest to odpowiedź na daną zagadkę, ale nakieruje was ona na rozwiązanie.

To, w jaki sposób będziecie się komunikować z Mistrzem Gry, jest wyjaśnione na początku, jeszcze przed wejściem do pokoju. Najczęściej kontakt odbywa się przez kamerę lub interkom. 

1. Nie wszystkie przedmioty są istotne. Niektóre z nich są wyłącznie elementami dekoracji. Ale które to przedmioty – tego nikt wam nie zdradzi.

A co, jeśli z jakiegoś powodu nie damy rady?

W Escape Roomie możecie przerwać grę w każdej chwili, niezależnie od tego, czy:

• źle się poczujecie,
• będziecie mieć dość,
• poczujecie się niekomfortowo.

By wyjść z pokoju, musicie skontaktować się z Mistrzem Gry (sposób komunikacji jest ustalany przed wejściem do pokoju) i poinformować, że chcecie przerwać rozgrywkę.

Ile trwa rozgrywka w escape roomie?

Jak wspomnieliśmy wcześniej, na opuszczenie pokoju macie najczęściej 45-90 minut. Standardowy czas to 60 minut, ale warto sprawdzić limit przed rezerwacją pokoju. Na pierwszy raz polecamy łatwiejsze pokoje zagadek, w których spędzicie mniej czasu. A jeśli się wkręcicie, możecie znaleźć nawet skomplikowane pokoje, na ucieczkę z których macie aż 120 minut.

Pamiętaj jednak, że na początku, przed wejściem do pokoju, zostaną wam przedstawione zasady itp., dlatego też cała wizyta będzie trwała dłużej (to ważne, jeśli np. kupujecie od razu bilety na pociąg powrotny lub poruszacie się komunikacją zbiorową i do waszego miasta/wsi jeździ niewiele autobusów czy pociągów).

Ile kosztuje wizyta w escape roomie? 

Odpowiedź brzmi: to zależy. Ceny wahają się od ok. 30 do ok. 100 zł za osobę w zależności od stopnia trudności zagadek, długości rozgrywki oraz… samego obiektu. Im tańszy pokój, tym prawdopodobnie mniejsze “wow” wywoła, ale na pierwszy raz lepiej wybrać nieco tańszą rozrywkę. Tańsze pokoje będą też świetne dla nastolatków, którzy nie mogą sobie pozwolić na duże wydatki. 

Co ciekawe, ceny mogą się czasem różnić w zależności od tego, o jakiej porze dnia oraz tygodnia chcesz wpaść do pokoju zagadek (przeważnie rano i przed południem jest taniej, bo jest też wtedy mniejsze zainteresowanie). 

Zdarza się też, że im więcej uczestników, tym mniej płacicie od osoby (czyli np. wstęp kosztuje 70 zł za osobę, ale jeśli będzie was sześcioro, zapłacicie po 60 zł od osoby).

Jeśli będziesz szukał escape roomu, możesz też sprawdzić aktualne promocje i oferty specjalne oraz dostępne pakiety. 

Jak zaplanować wizytę w escape roomie? 

Na początek zbierz zespół (2-6 osób). Dobrze, by każdy członek grupy miał inne umiejętności, np.:

• spostrzegawczość – to pomoże w szukaniu poszlak i ukrytych przedmiotów,
• logiczne myślenie – by rozwiązywać zagadki i łączyć poszczególne kropki (szczególnie te z pozoru niepowiązane),
• przywódczość – by pomóc grupie w zorganizowaniu się.

Ale spokojnie, jeśli jesteście po prostu paczką znajomych, w której wszyscy jesteście podobni lub brakuje którejś z tych umiejętności – nic straconego. Współpraca i słuchanie innych pomogą wam rozwiązać wszystkie zagadki, ponieważ każdy znajdzie inny istotny szczegół. 

Gdy już macie grupę, wybierzcie pokój, który:

• możecie odwiedzić w tyle osób (są pokoje, w których limit wynosi np. pięć osób),
• ma odpowiednią tematykę (taką, która wam wszystkim się spodoba),
• ma odpowiedni poziom trudności (byście dobrze się bawili, a nie frustrowali, że nie potraficie rozwiązać zagadek).

Gdy już zarezerwujecie termin, pamiętajcie o tym, by się nie spóźnić – jeśli tak się stanie, możecie nie zostać wpuszczeni (lub dostaniecie ograniczony czas), ponieważ po was będą kolejni uczestnicy. 

Ile escape roomów znajduje się w Polsce?

Jeśli martwicie się, że nie znajdziecie idealnego dla was pokoju zagadek, to musicie wiedzieć, że w Polsce jest ich aktualnie przeszło 500. Jest z czego wybierać, prawda? Co ciekawe, niektóre z nich znajdują się nawet w muzeach i teatrach

Escape room online

Jeśli nie możesz pozwolić sobie na wyjazd do escape roomu lub np. poruszasz się na wózku, a w twojej okolicy nie ma pokoju zagadek, który byłby dopasowany do twoich specjalnych potrzeb – możesz wybrać formę internetową. Istnieje wiele platform, na których możesz zagrać w escape room. Tam także będziesz szukać ukrytych przedmiotów, rozwiązywać zagadki czy łamać szyfry – tylko bez wychodzenia z domu. Taka forma ma oczywiście swoje plusy i minusy, ale czasem jest naprawdę najlepszą dostępną opcją i warto z niej skorzystać.

Pokoje zagadek online także mają różne tematyki, poziomy trudności i czas na ucieczkę. Wybierz taki, który będzie dla ciebie ekscytujący.

Taki internetowy escape room może być też fajnym pomysłem, by sprawdzić, czy w ogóle podoba ci się taka forma rozgrywki – a jeśli będziesz się dobrze bawić, możesz kolejny raz wybrać się do stacjonarnego pokoju zagadek.

FAQ – najczęściej zadawane pytania

Co się stanie, jeśli nie zdążycie uciec z pokoju w określonym czasie?

To zależy:

• jeśli niewiele wam zostało do wydostania się, a po was nikt nie zarezerwował pokoju – możecie dostać pozwolenie na ukończenie gry,
• jeśli jednak nie ma na to czasu – Mistrz Gry przyspieszy rozwiązywanie zagadek.

Czy ktoś was monitoruje w pokoju zagadek?

Tak i dzieje się to z dwóch powodów:

• po pierwsze: bezpieczeństwo – dzięki monitoringowi Mistrz Gry może szybko zareagować, gdyby ktoś np. zemdlał czy dostał ataku paniki lub gdyby wydarzyło się coś niebezpiecznego,
• po drugie: pomoc – jeśli będziesz miał jakiekolwiek problemy, Mistrz Gry będzie mógł ci powiedzieć, co dalej.

Czy można wejść do escape roomu z dzieckiem?

Tak, jeśli to specjalny pokój, który został stworzony z myślą o młodszych uczestnikach. Szukaj pokoi, które są przyjazne dzieciom lub które nie mają ograniczeń wiekowych.