Europejskie Szlaki Kulturowe – czym są i na który się wybrać?

Chcesz przeczytać o:

• szlakach związanych z kulturą i sztuką? Zajrzyj tutaj,
• innych szlakach historycznych, społecznych, związanych z wojnami czy przemianami? Zajrzyj tutaj,
• szlakach, które przechodzą przez Polskę? Zajrzyj tutaj.

Czym są Europejskie Szlaki Kulturowe?

Wyobraź sobie, że przez Europę prowadzą cię różne szlaki, dzięki którym możesz odkrywać ciekawe historie i wydarzenia… Właśnie temu służą Europejskie Szlaki Kulturowe – trasy wyznaczone przez Radę Europy, które prowadzą przez miejsca o wyjątkowym znaczeniu dla wspólnej historii i tożsamości Europejczyków.

Ta inicjatywa istnieje od 1987 roku, a pierwszym oficjalnym szlakiem była Droga św. Jakuba, znana pielgrzymom z całego świata (wszystkie szlaki opiszemy za chwilę, więc będziesz mógł wybrać te, które podobają ci się najbardziej i które najbardziej cię ciekawią. Może to będzie idealny pomysł na aktywne wakacje?). Od tamtej pory sieć szlaków rozrosła się i obejmuje trasy związane z różnymi epokami, kulturami, a nawet znanymi postaciami historycznymi.

Co warto wiedzieć o tych szlakach? W wielkim skrócie (żeby cię tu nie zanudzać teorią):

• pokazują różnorodność kulturową Europy i to, jak różne tradycje i narody współistniały przez wieki,
• łączą dziedzictwo historyczne, edukację i turystykę, zachęcając do poznawania historii w terenie,
• powstały, by budować dialog międzykulturowy, przypominać o prawach człowieka i wspólnych wartościach,
• wspierają zrównoważoną turystykę kulturową, która przynosi korzyści lokalnym społecznościom.

Europejskie Szlaki Kulturowe to nie tylko mapa atrakcji turystycznych. To sieć współpracy międzynarodowej – za ich rozwój odpowiada specjalnie powołany Instytut Szlaków Kulturowych, a od 2010 roku także Poszerzone Porozumienie Częściowe Rady Europy (do którego Polska dołączyła w 2017 roku).

Każdy szlak opowiada historię ważną dla całego kontynentu – od prehistorycznych kultur megalitycznych, przez średniowieczne pielgrzymki, po wydarzenia XX wieku. To świetny sposób, by zobaczyć Europę jako wspólnotę narodów, które mają wspólną przeszłość i wartości.

Jak wygląda proces certyfikacji szlaków kulturowych?

To wcale nie jest takie proste! Proces certyfikacji jest dokładnie kontrolowany przez Radę Zarządzającą Poszerzonego Porozumienia Częściowego (EPA), która może zarówno przyznać, jak i odebrać ten tytuł (tak, można go stracić!). 

Każdy nowy projekt szlaku musi przejść szczegółową ocenę według jasno określonych kryteriów. To one gwarantują, że szlak nie tylko pokazuje piękne miejsca, ale także opowiada wspólną historię Europy i promuje wartości ważne dla wszystkich mieszkańców kontynentu (bo przecież nie tylko o krajobraz tutaj chodzi). 

Aby szlak mógł zdobyć certyfikat, powinien:

• podejmować ważny dla Europy temat, wspólny dla co najmniej trzech państw członkowskich Rady Europy,
• wskazywać konkretne elementy dziedzictwa – czy to kulturowego, historycznego, geograficznego czy przyrodniczego – w różnych regionach,
• być zarządzany przez oficjalną organizację (operatora szlaku), zrzeszającą różne instytucje i partnerów,
• koordynować wspólne działania, które wspierają współpracę międzynarodową i debatę o historii i kulturze – również w środowisku naukowym,
• proponować mieszkańcom Europy interpretację wspólnej historii, a młodym ludziom oferować ciekawe projekty, niezależnie od ich pochodzenia,
• zachęcać do zrównoważonej turystyki kulturowej, która wspiera lokalne społeczności,
• tworzyć spójny wizerunek szlaku, by był łatwo rozpoznawalny i kojarzony z wartościami Rady Europy.

Dzięki tym zasadom Europejskie Szlaki Kulturowe nie są tylko atrakcyjnymi trasami turystycznymi. To przemyślane projekty edukacyjne i kulturowe, które budują europejską tożsamość i zachęcają do odkrywania historii kontynentu w ciekawy sposób.

Dlaczego państwa tworzą szlaki kulturowe?

Tworzenie takich szlaków daje krajom wiele korzyści – zarówno kulturalnych, jak i ekonomicznych. Wśród nich są chociażby:

• współpraca międzynarodowa – kraje wspólnie pracują nad promocją swojego dziedzictwa i zacieśniają więzi ponad granicami,
• nowa jakość turystyki – powstają oferty podróży, które są naprawdę wyjątkowe, bo oparte na lokalnych tradycjach, wiedzy i zasobach,
• promocja mniej znanych miejsc – szlaki pomagają odkrywać regiony, które nie są oczywistymi kierunkami turystycznymi. Dzięki temu mniejsze miasta i wsie zyskują szansę na rozwój,
• nowe miejsca pracy i infrastruktura – rozwój turystyki wokół szlaku oznacza inwestycje w nowe atrakcje, bazę noclegową czy punkty obsługi turystów,
• wzmacnianie lokalnych społeczności – mieszkańcy lepiej poznają i doceniają swoje dziedzictwo, rośnie poczucie więzi i dumy z miejsca, w którym żyją,
• aktywność organizacji lokalnych – szlaki stają się przestrzenią współpracy dla samorządów, NGO-sów, uczelni i ekspertów,
• ożywienie gospodarcze – dzięki certyfikacji Rady Europy i rozpoznawalnemu logo szlaki przyciągają turystów z całego świata,
• promocja kultury na skalę europejską – kraje mogą szerzej pokazać swoje tradycje i historię, inicjując nowe projekty i współpracując z partnerami zagranicznymi.

Jakie są Europejskie Szlaki Kulturowe?

Lista wszystkich (do września 2025 roku) Europejskich Szlaków Kulturowych prezentuje się następująco:

• Szlaki Pielgrzymkowe do Santiago de Compostela – Belgia, Chorwacja, Francja, Włochy, Litwa, Holandia, Polska, Portugalia, Hiszpania, Ukraina,
• Hanza – Belgia, Estonia, Finlandia, Francja, Niemcy, Islandia, Łotwa, Litwa, Niderlandy, Norwegia, Polska, Hiszpania, Szwecja, Wielka Brytania,
• Szlak Wikingów – Dania, Estonia, Finlandia, Francja, Niemcy, Islandia, Irlandia, Włochy, Łotwa, Niderlandy, Norwegia, Polska, Hiszpania, Szwecja, Wielka Brytania,
• Via Francigena – Francja, Włochy, Szwajcaria, Wielka Brytania, Państwo Watykańskie,
• Szlak Dziedzictwa al-Andalus – Egipt, Włochy, Jordania, Liban, Portugalia, Hiszpania,
• Szlak Fenicjan – Albania, Belgia, Chorwacja, Cypr, Francja, Grecja, Włochy, Liban, Malta, Portugalia, Hiszpania, Tunezja, Słowenia, Ukraina,
• Pirenejski Szlak Żelaza – Andora, Francja, Hiszpania,
• Europejskie Drogi Mozarta – Austria, Niemcy, Włochy, Ukraina,
• Europejski Szlak Dziedzictwa Żydowskiego – Armenia, Austria, Azerbejdżan, Belgia, Bośnia i Hercegowina, Czechy, Francja, Gruzja, Niemcy, Grecja, Izrael, Włochy, Litwa, Luksemburg, Polska, Portugalia, Mołdawia, Rumunia, Słowacja, Słowenia, Hiszpania, Turcja, Wielka Brytania, Ukraina,
• Szlak św. Marcina z Tours – Austria, Belgia, Chorwacja, Francja, Niemcy, Węgry, Włochy, Luksemburg, Holandia, Słowacja, Słowenia, Polska,
• Miejsca Kluniackie w Europie – Francja, Niemcy, Włochy, Polska, Portugalia, Hiszpania, Szwajcaria, Wielka Brytania,
• VIA REGIA – Francja, Niemcy, Polska, Białoruś, Ukraina,
• TRANSROMANICA – The Romanesque Routes of European Heritage – Austria, Chorwacja, Francja, Niemcy, Włochy, Portugalia, Rumunia, Serbia, Słowacja, Hiszpania,
• Iter Vitis – Armenia, Azerbejdżan, Chorwacja, Cypr, Francja, Gruzja, Grecja, Izrael, Włochy, Luksemburg, Czarnogóra, Portugalia, Mołdawia, Macedonia Północna, Rumunia, Słowenia, Hiszpania, Tunezja, Wielka Brytania, Bośnia i Hercegowina, Liban, Ukraina,
• Szlak Europejskich Cmentarzy – Austria, Belgia, Bośnia i Hercegowina, Chorwacja, Dania, Estonia, Francja, Niemcy, Grecja, Węgry, Irlandia, Włochy, Holandia, Norwegia, Polska, Portugalia, Rumunia, Serbia, Słowenia, Hiszpania, Szwecja, Wielka Brytania,
• Szlak Prehistorycznego Malarstwa Jaskiniowego – Armenia, Azerbejdżan, Finlandia, Francja, Gruzja, Włochy, Norwegia, Portugalia, Hiszpania,
• Europejski Szlak Historycznych Uzdrowisk Termalnych – Austria, Belgia, Chorwacja, Czechy, Francja, Gruzja, Niemcy, Grecja, Węgry, Włochy, Luksemburg, Polska, Portugalia, Rumunia, Słowenia, Hiszpania, Turcja, Ukraina,
• Drogi św. Olafa – Dania, Estonia, Finlandia, Norwegia, Szwecja,
• Europejski Szlak Ceramiki – Austria, Azerbejdżan, Chorwacja, Francja, Niemcy, Grecja, Włochy, Malta, Holandia, Norwegia, Polska, Portugalia, Hiszpania, Słowacja, Turcja, Ukraina,
• Europejski Szlak Kultury Megalitycznej – Dania, Francja, Niemcy, Włochy, Liban, Holandia, Hiszpania, Szwecja, Wielka Brytania, Portugalia, Turcja,
• Szlak Hugenotów i Waldensów – Francja, Niemcy, Włochy, Szwajcaria,
• ATRIUM – Bułgaria, Chorwacja, Grecja, Włochy, Polska, Rumunia, Serbia,
• Réseau Art Nouveau Network – Austria, Belgia, Kuba, Francja, Niemcy, Węgry, Włochy, Łotwa, Norwegia, Portugalia, Rumunia, Serbia, Słowenia, Hiszpania, Szwajcaria, Ukraina,
• Via Habsburg – Austria, Czechy, Francja, Węgry, Niemcy, Czarnogóra, Szwajcaria,
• Szlak Cesarzy Rzymskich i Naddunajskich Winnic – Albania, Bośnia i Hercegowina, Bułgaria, Chorwacja, Węgry, Czarnogóra, Macedonia Północna, Rumunia, Serbia, Słowenia,
• Europejski Szlak Cesarza Karola V – Algieria, Belgia, Francja, Niemcy, Włochy, Meksyk, Maroko, Holandia, Panama, Peru, Portugalia, Hiszpania, Tunezja,
• Szlak Napoleoński – Belgia, Chorwacja, Czechy, Francja, Niemcy, Grecja, Włochy, Czarnogóra, Polska, Portugalia, Hiszpania, Wielka Brytania,
• Śladami Roberta Louisa Stevensona – Belgia, Francja, Niemcy, Szwajcaria, Wielka Brytania,
• Ufortyfikowane Miasta Wielkiego Regionu – Francja, Niemcy, Luksemburg,
• Szlak Impresjonizmu – Belgia, Chorwacja, Dania, Finlandia, Francja, Niemcy, Grecja, Węgry, Litwa, Holandia, Polska, Słowenia, Hiszpania,
• Europejski Szlak Dziedzictwa Przemysłowego – Austria, Belgia, Bułgaria, Chorwacja, Czechy, Dania, Finlandia, Francja, Niemcy, Grecja, Węgry, Irlandia, Włochy, Łotwa, Liechtenstein, Luksemburg, Holandia, Norwegia, Polska, Portugalia, Rumunia, Serbia, Słowenia, Hiszpania, Szwecja, Szwajcaria, Turcja, Ukraina, Wielka Brytania,
• Szlak Żelaznej Kurtyny – Eurovelo 13: Austria, Belgia, Chorwacja, Czechy, Finlandia, Niemcy, Grecja, Węgry, Serbia, Słowacja, Turcja,
• Szlak Le Corbusiera – Argentyna, Belgia, Francja, Niemcy, Japonia, Szwajcaria, 
• Szlak Wyzwolenia Europy – Belgia, Czechy, Finlandia, Francja, Niemcy, Luksemburg, Holandia, Wielka Brytania, USA, Włochy, Grecja, Polska,
• Europejski Szlak Ogrodów Historycznych – Belgia, Gruzja, Niemcy, Grecja, Węgry, Włochy, Polska, Portugalia, Hiszpania, Ukraina,
• Szlak Eneasza – Albania, Francja, Grecja, Włochy, Hiszpania, Tunezja, Turcja, Wielka Brytania,
• Szlak Alvara Aalto – Estonia, Finlandia, Francja, Niemcy, Włochy,
• Szlak Cyryla i Metodego – Bułgaria, Czechy, Grecja, Węgry, Macedonia Północna, Polska, Słowacja, Słowenia, Włochy, Chorwacja,
• Europejski Szlak d’Artagnana – Belgia, Francja, Niemcy, Włochy, Holandia, Hiszpania,
• Naddunajski Szlak Epoki Żelaza – Austria, Bułgaria, Bośnia i Hercegowina, Chorwacja, Niemcy, Węgry, Rumunia, Słowenia,
• Szlak Kawiarni Historycznych – Austria, Belgia, Czechy, Dania, Francja, Grecja, Węgry, Włochy, Malta, Portugalia, Rumunia, Słowacja, Hiszpania, Szwajcaria, Turcja,
• Europejski Szlak Bajek – Chorwacja, Cypr, Niemcy, Grecja, Włochy, Irlandia, Litwa, Mołdawia, Szwajcaria,
• Szlak Pisarek – Bułgaria, Chorwacja, Czarnogóra, Polska, Portugalia, Serbia, Słowenia,
• Szlaki Pasterskie – Francja, Gwatemala, Włochy, Liban, Meksyk, Portugalia, Hiszpania, Szwecja, Turcja,
• Szlak Leonarda da Vinci – Francja, Włochy, Słowenia, Turcja, Szwajcaria, Ukraina,
• Europejski Szlak Dawnych Aptek i Ogrodów Roślin Leczniczych – Argentyna, Bośnia i Hercegowina, Bułgaria, Chorwacja, Francja, Węgry, Włochy, Litwa, Polska, Portugalia, Rumunia, Hiszpania, Szwajcaria,
• Romea Strata –  Austria, Czechy, Estonia, Włochy, Łotwa, Litwa, Polska,
• Drogi św. Franciszka – Chorwacja, Francja, Grecja, Węgry, Izrael, Włochy, Malta, Palestyna, Portugalia, San Marino, Słowacja, Hiszpania, Wielka Brytania,
• Szlaki Wolności w Pirenejach – Andora, Belgia, Francja, Niemcy, Włochy, Holandia, Portugalia, Rumunia, Hiszpania, Wielka Brytania.

Ważne! W tym artykule przyjrzymy się szlakom religijnym. Jeśli chcesz poczytać o tych związanych z kulturą i sztuką, sprawdź ten artykuł. A jeśli chcesz zobaczyć te związane z historią, tradycjami i innymi aspektami – zajrzyj tutaj. Szukasz szlaków przechodzących przez Polskę? Zajrzyj tutaj. 

Szlaki Pielgrzymkowe do Santiago de Compostela 

Według legendy szczątki św. Jakuba zostały przewiezione dawno temu z Jerozolimy do Hiszpanii. Pochowano je na terenie dzisiejszego miasta Santiago de Compostela. Ponoć w IX wieku odkryto owy grób, przez co ludzie zaczęli tłumnie pielgrzymować do tego miasta (swoją drogą w średniowieczu za przebycie całego szlaku można było dostać odpust zupełny).

Co znajdziesz po drodze? 

• miejsca kultu,
• obiekty noclegowe,
• szpitale,
• mosty,
• mity, 
• pieśni, legendy.

Jak podróżować? Możesz to robić dowolnie – pieszo, na rowerze, a nawet samochodem.

Kraje: Belgia, Chorwacja, Francja, Włochy, Litwa, Holandia, Polska, Portugalia, Hiszpania oraz Ukraina. 

Via Francigena

W 990 roku arcybiskup Canterbury, Sigeric, wyruszył do Rzymu, aby spotkać się z papieżem Janem XV i odebrać paliusz – symbol władzy kościelnej. W relacji z tej podróży opisał aż 79 etapów trasy. Dzięki temu możliwe było odtworzenie najkrótszej średniowiecznej drogi między Canterbury a Rzymem, którą dziś może przemierzyć każdy, kto marzy o spokojnej podróży pełnej odkryć kulturowych. W 2019 roku szlak został przedłużony z Rzymu do Santa Maria di Leuca na podstawie zapisków anonimowego pielgrzyma z 333 roku.

Co znajdziesz po drodze?

• romańskie, gotyckie i barokowe zabytki,

• stanowiska archeologiczne i historyczne miasta,

• kościoły i sanktuaria,

• średniowieczne drogi i mosty,

• niezwykłe krajobrazy Europy.

Jak podróżować? Via Francigena to trasa licząca 3200 kilometrów, prowadząca z Canterbury przez Anglię, Francję, Szwajcarię i Włochy aż do Santa Maria di Leuca. To szlak pielgrzymkowy, który pozwala odkrywać historię, kulturę i ludzi w rytmie spokojnej, pieszej wędrówki. Podczas podróży doświadczysz bliskości natury i europejskiego dziedzictwa.

Kraje: Francja, Włochy, Szwajcaria, Wielka Brytania, Państwo Watykańskie.

Europejski Szlak Dziedzictwa Żydowskiego

Naród żydowski przez tysiąclecia wniósł wyjątkowy wkład w rozwój Europy, stając się jej integralną częścią. Europejski Szlak Dziedzictwa Żydowskiego pozwala przybliżyć tę niezwykłą historię szerokiemu gronu odbiorców.

Co znajdziesz po drodze?

• synagogi, cmentarze i łaźnie rytualne,
• zabytkowe dzielnice, archiwa i biblioteki,
• muzea i miejsca kultury żydowskiej,
• obiekty codziennego użytku i przedmioty religijne,
• wydarzenia takie jak Europejski Dzień Kultury Żydowskiej.

Jak podróżować? Trasy są różnej długości – od jednej dzielnicy po cały region czy kilka krajów. Pozwalają wędrować w czasie i przestrzeni, odkrywając historię i kulturę Żydów w niemal całej Europie.

Kraje: Armenia, Austria, Azerbejdżan, Belgia, Bośnia i Hercegowina, Czechy, Francja, Gruzja, Niemcy, Grecja, Izrael, Włochy, Litwa, Luksemburg, Polska, Portugalia, Mołdawia, Rumunia, Słowacja, Słowenia, Hiszpania, Turcja, Wielka Brytania, Ukraina.

Szlak św. Marcina z Tours

Św. Marcin z Tours, biskup z IV wieku, przez całe życie wędrował po Europie. Jego sanktuarium we Francji stało się ważnym miejscem pielgrzymkowym, jeszcze na długo zanim zostało punktem na drodze do Santiago de Compostela.

Co znajdziesz po drodze?

• miasta związane z życiem świętego,
• czternaście katedr i liczne zabytki,
• legendy, tradycje i folklor.

Jak podróżować? Szlak Via Sancti Martini ma ponad 5000 km i obejmuje różne trasy, m.in.: z Szombathely (Węgry) do Tours (Francja), z Tours do Wormacji i Trewiru (Niemcy) oraz inne odcinki prowadzące do Utrechtu (Holandia) i Saragossy (Hiszpania). Dzięki niemu możesz poznać ciekawostki na temat życia świętego oraz zobaczyć odkrycia dziedzictwa kulturowego Europy.

Kraje: Austria, Belgia, Chorwacja, Francja, Niemcy, Węgry, Włochy, Luksemburg, Holandia, Słowacja, Słowenia, Polska.

Miejsca Kluniackie w Europie

Na początku X wieku Wilhelm I Pobożny założył w Cluny opactwo benedyktynów, które stało się centrum średniowiecznej cywilizacji europejskiej. Oddziaływanie Cluny przyczyniło się do powstania ponad 1800 miejsc w Europie Zachodniej, wpływając na duchowość, sztukę i architekturę.

Co znajdziesz po drodze?

• pozostałości kościoła Maior Ecclesia w Cluny,
• klasztory, szkoły, zamki, młyny i winnice,
• iluminowane manuskrypty, dzieła sztuki, meble, krajobrazy i zwyczaje.

Jak podróżować? Program “Podróże kluniackie” oferuje wycieczki tematyczne dostosowane do różnych potrzeb – od kilkutygodniowych wypraw po krótkie spacery. Ponadto w Clunypedii możesz znaleźć informacje o każdym miejscu i wskazówki przydatne podczas zwiedzania.

Kraje: Francja, Niemcy, Włochy, Polska, Portugalia, Hiszpania, Szwajcaria, Wielka Brytania.

TRANSROMANICA – The Romanesque Routes of European Heritage

Około roku 1000 artyści w całej Europie inspirowani tradycją rzymską i wczesnochrześcijańską zapoczątkowali styl romański, łączący lokalne legendy i mity z architekturą, tworząc wyjątkową harmonię regionalną przez 300 lat.

Co znajdziesz po drodze?

• katedry, kościoły i klasztory romańskie,
• mieszankę stylów regionalnych, od bizantyjskiego po gotycki,
• ślady wpływów architektury francuskiej i mudejar.

Jak podróżować? Szlak obejmuje dziewięć krajów, od Morza Bałtyckiego po Morze Śródziemne, a wiele zabytków jest wpisanych na listę UNESCO. Podczas wędrówki odkryjesz nie tylko architekturę, ale także wydarzenia historyczne związane z cesarzami, świętymi i władcami Europy.

Kraje: Austria, Chorwacja, Francja, Niemcy, Włochy, Portugalia, Rumunia, Serbia, Słowacja, Hiszpania.

Szlak Europejskich Cmentarzy

Cmentarze są w pewnym sensie świadkami historii, pamięci i kulturowej tożsamości miast i społeczności. Te przestrzenie, choć wywołują trudne i często nieprzyjemne emocje, pozwalają zachować wiedzę o przeszłości i przekazywać ją kolejnym pokoleniom.

Co znajdziesz po drodze?

• rzeźby, grawerunki i układ przestrzenny,
• zwyczaje i praktyki związane ze śmiercią,
• miejsca pamięci i lokalnej historii.

Jak podróżować? Szlak oferuje możliwość poznania lokalnej i europejskiej historii poprzez odwiedzanie cmentarzy, a także uświadamia znaczenie wielokulturowego dziedzictwa.

Kraje: Austria, Belgia, Bośnia i Hercegowina, Chorwacja, Dania, Estonia, Francja, Niemcy, Grecja, Węgry, Irlandia, Włochy, Holandia, Norwegia, Polska, Portugalia, Rumunia, Serbia, Słowenia, Hiszpania, Szwecja, Wielka Brytania.

Drogi św. Olafa

Olaf II Haraldsson, król Norwegii (1015–1028), po śmierci w bitwie pod Stiklestad w 1030 r. został uznany za świętego. Jego kult rozprzestrzenił się w całej północnej Europie, a pielgrzymi zmierzali do katedry Nidaros w Trondheim. I robią to tak naprawdę do dziś.

Na szlaku zobaczysz:

• najstarszy zachowany wizerunek św. Olafa, 
• kościoły i kaplice.

Jak podróżować? Masz do dyspozycji całą sieć szlaków. Możesz wybrać dowolną trasę (zajmują one od jednego dnia do kilku tygodni). 

Kraje: Dania, Estonia, Finlandia, Norwegia, Szwecja.

Szlak Hugenotów i Waldensów

W 1685 roku król Francji Ludwik XIV odwołał edykt nantejski, rozpoczynając okres prześladowań religijnych. Ponad 200 tysięcy hugenotów musiało szukać schronienia w krajach protestanckich. Waldensi z Piemontu podążali tą samą drogą. Szlak Hugenotów i Waldensów liczy około 2500 kilometrów i prowadzi śladami wygnańców.

Co zobaczysz?

• historyczne osady hugenotów i waldensów,
• ślady migracji i integracji kulturowej,
• malownicze krajobrazy Francji, Włoch, Szwajcarii i Niemiec.

Jak podróżować? Wędrówkę możesz rozpocząć w Le Poët-Laval lub Mialet (Francja) albo Saluzzo (Włochy). Szlak prowadzi przez Francję, Szwajcarię i Niemcy aż do Bad Karlshafen. To trasa pełna widoków, kultury i historii.

Kraje: Francja, Niemcy, Włochy, Szwajcaria.

Szlak Cyryla i Metodego

Święci Cyryl i Metody to patroni Europy i jednocześnie symbole dialogu między Wschodem a Zachodem, a także podstawowych wartości europejskich cywilizacji tamtych czasów, którymi były chociażby chrześcijaństwo, edukacja czy wspomniany wcześniej dialog. Ich działalność misyjna ukształtowała kulturę i tożsamość narodów słowiańskich, a liturgia słowiańska stała się dowodem na otwartość Kościoła na różnorodność językową i kulturową.

Co zobaczysz?

• miejsca związane z życiem i misją świętych (m.in. Siedmiu Świętych Apostołów Bułgarii),
• zabytki sakralne, muzea i centra kultury,
• ślady wczesnośredniowiecznych państw i chrystianizacji,
• trasy inspirowane wędrówkami uczniów Cyryla i Metodego.

Jak podróżować? Szlak prowadzi w kilku kierunkach: przez Czechy i Słowację, Bałkany, Austrię i Włochy, a także do Polski. Każda z tras to podróż przez miejsca, w których dziedzictwo braci stało się fundamentem kultury i edukacji.

Kraje: Bułgaria, Czechy, Grecja, Węgry, Macedonia Północna, Polska, Słowacja, Słowenia, Włochy, Chorwacja.

Drogi św. Franciszka

Szlak przypomina życie i nauczanie św. Franciszka z Asyżu, który głosił, jak ważne są: pokora, pokój i troska o wszystkie żywe istoty (szczególnie “braci mniejszych”). Franciszkanie, zainspirowani jego naukami, podróżowali pieszo i konno po Europie i Bliskim oraz Dalekim Wschodzie, zakładając klasztory, uniwersytety i podejmując misje.

Co zobaczysz po drodze?

• sieć europejskich uniwersytetów związanych z myślą franciszkańską,
• klasztory, biblioteki, dzieła sztuki i zabytki architektury,
• uniwersalne wartości: pokój, dialog, prostota i poszanowanie środowiska.

Jak podróżować? Trasy różnią się długością i stopniem trudności. Możesz wybrać taką, która będzie ci najbardziej odpowiadać. 

Kraje: Chorwacja, Francja, Grecja, Węgry, Izrael, Włochy, Malta, Palestyna, Portugalia, San Marino, Słowacja, Hiszpania, Wielka Brytania.

To jak, który szlak wybierzesz jako pierwszy?

1. Nie zapomnij przeczytać także o:

• szlakach związanych z kulturą i sztuką,
• szlakach historycznych, społecznych i innych,
• szlakach, które przechodzą przez Polskę.

Źródła:

[1] https://www.gov.pl/web/kultura/szlaki-kulturowe-rady-europy (dostęp z dnia 9.09.2025)

[2] https://www.coe.int/pl/web/cultural-routes (dostęp z dnia 9.09.2025)