Najważniejsze albumy wszech czasów: jazz

‘Kind of Blue’ Miles Davis

Najważniejszym jazzowym albumem wszech czasów jest ‘Kind of Blue’. Album ukazał się w 1959 roku. Miles Davis zapoczątkował nim nową epokę – jazzu modalnego. Płyta znalazła się na 12. miejscu listy 500 albumów wszech czasów według ‘Rolling Stone’ w 2003 roku oraz na liście 100 najlepszych albumów jazzowych, zajmując zaszczytne 1. miejsce. 

Pewnego dnia Davis zwołał wszystkich członków swojego zespołu do studia nagraniowego. Muzycy nie mieli pojęcia, co będą nagrywać. Sam Miles miał tylko kilka pomysłów. Ale nie przeszkodziło to w rozpoczęciu pracy. Zaczęli grać według wskazówek. Choć legenda mówi, że od razu udało im się nagrać całą płytę, wcale tak nie było. Doskonalili go jeszcze kilkakrotnie. Mimo wszystko jest to płyta improwizowana. 

Album ‘Kind of Blue’ jest najlepiej sprzedającą się płytą w całej karierze tego muzyka. W 2009 roku pojawiła się jego nowa wersja: ‘Kind of Blue: 50th Anniversary Collector’s Edition’. 

Podczas słuchania piosenek, możemy usłyszeć takich muzyków, jak:

• Miles Davis,
• Cannonball Adderley,
• John Coltrane,
• Wynton Kelly,
• Bill Evans,
• Paul Chambers,
• Jimmy Cobb. 

‘A Love Supreme’ John Coltrane

‘A Love Supreme’ to płyta, która jest uważana za jedną z najważniejszych w historii jazzu. Twierdzą tak nie tylko fani tego gatunku, ale także krytycy. Piosenki, które się na niej znalazły, zostały utrzymane w gatunku free jazz. 

Tło powstania tego albumu jest niezwykle ciekawe. W 1957 roku John Coltrane nawrócił się i zerwał z narkotykami. Od tego czasu spędzał wiele godzin w pokojach hotelowych, ciągle doskonaląc swoją grę. Powtarzał, że najważniejsi są dla niego Bóg i muzyka. Opowiedział o tym właśnie na płycie ‘A Love Supreme’. 

Album składa się z 4 części:

• ‘Acknowledgement’,
• ‘Resolution’,
• ‘Pursuance’,
• ‘Psalm’. 

Całość trwa ok. 33 minut. 

‘Astigmatic’ Krzysztof Komeda

To czwarta płyta Krzysztofa Komedy. Została wypuszczona w 1966 roku i jest uważana za jedno z największych dokonań nie tylko samego muzyka, ale także całej polskiej sceny jazzowej. Podczas nagrań nikt nie podejrzewałby, że odniesie taki sukces. Sesja nagraniowa trwała całą noc, a próby i nagrywanie odbywało się w tym samym czasie. Muzycy poznawali piosenki dopiero podczas nagrywania. Również skład grupy był przypadkowy. 

Na początku płyta nie zyskała uznania w Polsce, ponieważ ówczesna władza nie tolerowała jazzu. Dopiero w nieco dalszej przyszłości została ona doceniona przez słuchaczy, trafiając na 1. miejsce na liście najlepszych nagrań w historii polskiego jazzu. 

Album został doceniony także za granicą. Jeden z krytyków, Stuart Nicholson, napisał, że płyta stanowi odejście od dominującego amerykańskiego podejścia do jazzu, tym samym tworząc nową, europejską estetykę. 

Płyta ‘Astigmatic’ składa się z 3 utworów (‘Astigmatic’, ‘Kattorna’ oraz ‘Svantetic’) i trwa dokładnie 46 minut. 

‘The Köln Concert’ Keith Jarrett

Keith Jarret to amerykański kompozytor muzyki jazzowej, który na początku swojej kariery grał w zespole Milesa Davisa, a później postawił na karierę solową. Jego płyta ‘The Köln Concert’ stała się najlepiej sprzedającym się albumem w historii jazzu. Została nagrodzona statuetką NEA Jazz Masters Award w 2014 roku. 

Sama płyta to zapis solowego koncertu muzyka. Miał on miejsce w 1975 roku w niemieckiej Kolonii. Na początku pierwszej części słychać nawet bardzo ciche śmiechy publiczności. Całość jest improwizacją, która rozpoczyna się kurantem zegara ratusza. 

Album składa się z 4 utworów:

• ‘Part I’,
• ‘Part II A’,
• ‘Part II B’,
• ‘Part II C’.

Całość trwa ponad 60 minut. 

‘Back to Black’ Amy Winehouse

Amy Winehouse to wokalistka jazzowo-soulowa, która należy do niechlubnego ‘Klubu 27’. ‘Back to Black’ to jej druga i zarazem ostatnia płyta. Ukazała się w 2006 roku i od samego początku sprzedawała się jak świeże bułeczki, dzięki czemu w 2007 roku otrzymała miano najlepiej sprzedającego się albumu roku. Rok po premierze wypuszczona została reedycja, na której znalazło się 8 dodatkowych piosenek. 

Płyta rozpoczyna się od popularnego ‘Rehab’. Znalazły się na niej także takie piosenki jak m.in.: ‘Me & Mr. Jones’, ‘Love Is a Losing Game’ oraz ‘Addicted’. 

‘Blue’ Joni Mitchell

Joni Mitchell to artystka, w której piosenkach łączy się jazz i folk. ‘Blue’ to czwarty album studyjny tej kanadyjskiej piosenkarki. Piosenki zostały napisane i wyprodukowane przez Joni Mitchell, a sama płyta ukazała się w 1971 roku, od razu trafiając na:

• 3. miejsce na liście UK Albums Chart,
• 9. miejsce na liście Billboard Canadian Albums,
• 15. miejsce na liście Billboard 200.

Według krytyków jest to jedna z najważniejszych płyt wszech czasów, szczególnie biorąc pod uwagę jazz. Według ‘The New York Times’ album ‘Blue’ to jedna z płyt stanowiących punkty zwrotne w muzyce popularnej. 

Jedną z jej piosenek – ‘This Flight Tonight’ – grupa Nazareth przerobiła na rockową. Joni się ona tak spodobała, że później podczas swojego koncertu zapowiedziała, że zaśpiewa piosenkę grupy Nazareth. 

Cały album składa się z 10 utworów, m.in. ‘All I Want’, ‘Carey’, ‘Blue’ oraz ‘California’. Choć Joni Mitchell przygotowała piosenki samodzielnie, podczas nagrań towarzyszyli jej:

• James Taylor (gitarzysta),
• Russ Kunkel (perkusista),
• Stephen Stills (gitarzysta),
• Pete Kleinow (gitarzysta). 

Inne płyty jazzowe, które zasługują na uwagę

Trudno wymienić wszystkie albumy, których warto posłuchać, ale nie możemy zapomnieć także o takich płytach, jak chociażby:

• ‘Litania. Music of Krzysztof Komeda’ Tomasz Stańko,
• ‘Ella and Louis’ Louis Armstrong, Ella Fitzgerald,
• ‘Sketches of Spain’ Miles Davis,
• ‘Time Out’ Dave Brubeck,
• ‘My Favourite Things’ John Coltrane,
• ‘Head Hunters’ Herbie Hancock,
• ‘Return to Forever’ Chick Corea,
• ‘The Best Song Books’ Ella Fitzgerald,
• ‘Heavy Weather’ Weather Report,
• ‘Masada’ John Zorn,
• ‘Out to Lunch’ Eric Dolphy,
• ‘At Newport’ Duke Ellington,
• ‘The Inner Mounting Flame’ The Mahavishnu Orchestra,
• ‘Monk’s Music’ Thelonious Monk.

Jak mogłeś zobaczyć, jazz wciąż się rozwija. Już w poprzednim wieku niektóre płyty zupełnie zmieniały brzmienie tego gatunku. Możemy więc spodziewać się kolejnych ewolucji (a być może nawet rewolucji) w przyszłości.